شایسته‌سالاری، منجی اقتصاد و صنعت کشور

به گزارش باشگاه آلومینیوم، مرتضی اسلامی‌فرد در گفت‌وگو با فلزات آنلاین بیان کرد: این مجموعه حدود ۲۷ سال است که فعالیت خود را در زمینه تولید پروفیل‌های آلومینیومی با مصارف صنعتی آغاز کرده است. حدود ۴۵ تا ۵۰ درصد مصرف آلومینیوم در کشور مربوط به پروفیل‌های صنعتی است؛ پروفیل‌های صنعتی به دلیل مزیت‌های فراوانی که دارند، در بخش‌های مختلفی همچون لوازم خانگی، هوا و فضا، تاسیسات، صنایع الکتریکی و… مورد استفاده قرار می‌گیرند.

وی در رابطه با شرایط تولیدکنندگان پروفیل آلومینیومی در کشور، ابراز کرد: با توجه به اینکه شرایط اقتصادی کشور در وضعیت نامناسبی قرار دارد و همچنین وجود مشکلاتی همچون محدودیت‌های انرژی، نوسان نرخ ارز و افزایش حقوق نیروی انسانی، باید گفت که وضعیت تولید و تولیدکنندگان خوب نیست. متاسفانه اکنون در شرایطی هستیم که وضع معیشتی افراد به دلیل عدم تناسب میان درآمد و خرج آن‌ها، مناسب نبوده و کارفرمایان نیز با پرداخت این میزان حقوق به نیروی انسانی، متضرر هستند. همچنین در حال حاضر با معضل بیکاری افراد تحصیل کرده مواجه بوده و شاهد افزایش محبوبیت شغل‌های کاذب در جامعه هستیم. در کنار این مشکلات، انحصاری بودن عرضه آلومینیوم در بورس کالا خود چالش دیگری است که تولیدکنندگان با آن مواجه هستند زیرا تنها چند شرکت بزرگ دولتی، تامین‌کنندگان مواد اولیه در این تالار صنعتی هستند و شرکتی مشابه آن‌ها در بخش خصوصی وجود ندارد؛ نکته جالب اینجاست که این شرکت‌ها از یارانه انرژی استفاده می‌کنند اما آلومینیوم را با قیمت بورس فلزات لندن در بازار‌های داخلی به فروش می‌رسانند. با توجه به این شرایط باید گفت که آینده تولیدکنندگان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

مدیر گروه صنعتی رامرو به مقایسه جایگاه ایران و سایر کشور‌ها از نظر تکنولوژی تولید و صادرات محصولات پرداخت و گفت: از نظر تکنولوژی و ماشین‌آلات مورد استفاده در خط تولید، نسبت به کشور‌هایی همچون فرانسه، آمریکا، اسپانیا و پرتغال که حرف اول را در این زمینه می‌زنند با اختلاف کمی در سطح مناسبی قرار داریم و ماشین‌آلات ساخت داخل از کیفیت خوبی برخوردار هستند؛ همچنین بخش خصوصی نیز در زمینه بومی‌سازی ماشین‌آلات گام‌های موثری برداشته است. البته لازم به ذکر است که دانش فنی ساخت ماشین‌آلات در داخل وجود دارد اما برخی از قطعات دستگاه پرس اکستروژن باید وارد شوند.

اسلامی‌فرد در خصوص صادرات محصولات ادامه داد: متاسفانه ایران در زمینه صادرات و بازرگانی محصولات نیز بسیار ضعیف کرده و در حال حاضر حتی توانایی صادرات به کشور‌های همسایه را ندارد. همچنین ایران اکنون به واردکننده پروفیل از کشور ترکیه که حرفی برای گفتن در صنعت آلومینیوم نداشت، تبدیل شده است؛ واردات پروفیل آلومینیومی از ترکیه آسیب‌های فراوانی را به تولیدکنندگان داخلی این محصول وارد کرده است. در صورتی که ایران سابقه صادرات به کشور‌هایی همچون عراق، افغانستان، آذربایجان، تاجیکستان، کویت و عمان را در کارنامه خود دارد. به دلیل اینکه نقل و انتقال پول از کشور‌های خارجی به داخل با مشکل مواجه است، تولیدکنندگان بزرگ آلومینیوم در کشور در قبال صادرات آلومینیوم به صورت خام، پودر آلومینا وارد کشور می‌کنند؛ همین موضوع باعث شده تا تولیدکنندگان ترک مواد اولیه خود را نسبت به تولیدکنندگان داخلی با قیمت پایین‌تری خریداری کنند. می‌توان گفت که مراودات تجاری بالا و قیمت مناسب محصولات، مزیت‌های رقابتی تولیدکنندگان ترک نسبت به تولیدکنندگان ایرانی است.

لزوم تبیین نظام شایسته‌سالاری

وی در پاسخ به این سوال که آیا بخش خصوصی نقش بیشتری در رشد صنعت کشور دارد یا بخش دولتی، مطرح کرد: مشکل صنعت ما دولتی و یا خصوصی بودن نیست؛ اقتصاد و صنعت بسیاری از کشور‌های توسعه‌یافته به بخش دولتی وابسته است؛ به عنوان مثال می‌توان به کشور‌های شمال اروپا و یا چین، که مجهز به پیشرفته‌ترین تکنولوژی‌ها دنیا هستند، اشاره کرد. مشکل اصلی، نبود شایسته‌سالاری و عدم به‌کارگیری افراد متخصص در جایگاه‌های حساس و مدیریتی است. به دلیل اینکه اهداف یک سازمان خصوصی بر مبنای سودآوری است، پارامتر‌های مختلفی همچون استفاده از تکنولوژی به‌روز، مصرف درست انرژی و به‌کارگیری نیروی انسانی در حد نیاز، مورد توجه قرار می‌گیرند اما در بخش دولتی عکس این قضیه حاکم است؛ اگر افراد شایسته با اهدافی درست بر سرکار باشند، به طور یقین بخش دولتی هم بسیار کارآمد خواهد بود.

به دور از واقعیت

مدیر گروه صنعتی رامرو در رابطه دلایل عدم تحقق هدف‌گذاری تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن شمش آلومینیوم در افق ۱۴۰۴، اذعان کرد: اگر مقایسه‌ای بین شرکت‌های بزرگ تولیدکننده داخلی، با شرکت‌هایی همچون دوبال در امارات متحده عربی و یا آلبای بحرین داشته باشیم، پرواضح است که در زمینه تولید شمش بسیار عقب هستیم؛ در صورتی که صنعت آلومینیوم در ایران بیشینه طولانی‌تری داشته و هزینه‌های انرژی در داخل بسیار ارزان‌تر از سایر کشور‌هاست. متاسفانه طی مدت‌های طولانی، در صنعت برق هیچ سرمایه‌گذاری جدیدی صورت نگرفته و هیچ وقت استفاده از انرژی خورشیدی در اولویت قرار نداشته است. به طور متوسط برای تولید یک کیلوگرم آلومینیوم در جهان به ۱۵ کیلووات ساعت انرژی برق نیاز است اما در ایران برای تولید یک کیلوگرم آلومینیوم حدود ۶ درصد بیشتر از میانگین مصرف جهانی، برق مصرف می‌شود؛ این اتفاق نتیجه عدم به‌روزرسانی تکنولوژی‌هایی است که تولیدکنندگان آلومینیوم از آن بهره می‌برند. همچنین در خصوص عدم به‌روزرسانی تکنولوژی‌ها باید به تکنولوژی ایر اسلب اشاره کنم که هفت سال است این تکنولوژی در جهان رواج یافته اما در ایران تنها یک شرکت مجهز به آن است. زمانی که مذاب در حال تبدیل شدن به بیلت است، در روش‌های سنتی آب به طور غیرمستقیم دمای مذاب را پایین می‌آورد اما در روش ایر اسلب به جای آب از از ترکیب روغن و هوا برای کاهش دمای مذاب استفاده می‌کنند؛ استفاده از روش ایر اسلب باعث می‌شود تا کیفیت محصول نهایی بسیار افزایش یابد و مقدار ضایعات تولید شده به حداقل برسد. می‌توان نتیجه گرفت که هدف‌گذاری تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن شمش آلومینیوم، با توجه به عدم وجود زیرساخت‌های مناسب چه از نظر نرم‌افزاری و چه از نظر سخت‌افزاری در کشور و همچنین عدم به‌کارگیری افراد شایسته، بسیار بلند پروازانه و غیرقابل تحقق است.

وی در پاسخ به این سوال که این مجموعه چه اقداماتی در زمینه برند‌سازی محصولات در بازار انجام داده‌ است، پاسخ داد: اقداماتی در خصوص مطرح کردن برند این مجموعه یعنی رامرو صورت گرفته است اما برند‌سازی محصولات در گروه حل مشکلات اولیه تولیدکنندگان و سرمایه‌گذاری است. اگر تولیدکنندگان قادر به تهیه مواد اولیه به مقدار کافی نباشند، امکان افزایش ظرفیت تولید و رفع نیاز مشتریان جدید را نخواهند داشت؛ همچنین به دلیل اینکه سرمایه‌گذاری اولیه برای راه‌اندازی یک خط تولید بالاست، بسیاری از افراد راغب به سرمایه‌گذاری در حوزه‌هایی با ریسک کمتر هستند. البته باید اضافه کنم که برند رامرو، برندی شناخته شده در بازار‌های داخلی است، به همین دلیل برخی از افراد اقدام به فروش محصولات خود با نام تجاری این مجموعه کرده‌اند که متاسفانه به دلیل وجود مشکلات فراوان در جامعه، پیگیری چنین مسائلی در اولویت قرار ندارد.

مدیر گروه صنعتی رامرو در خصوص حمایت‌های دولتی خاطرنشان کرد: برای اینکه اقتصاد و صنعت کشوری رشد پیدا کند، باید زمام امور در دستان افراد کارشناس و متخصص قرار گیرد و دادن شعار‌ در این خصوص معنایی ندارد. اقتصاد کشور‌هایی همچون چین، هند، فرانسه و آمریکا بدون پشتوانه و برنامه‌ریزی، جزو بزرگ‌ترین اقتصاد‌های جهان قرار نگرفته‌اند و اقتصاددانان در رشد و توسعه آن‌ها سهیم بوده‌اند.