سیکل معیوب

به گزارش باشگاه آلومینیوم، تولید صنایع بالادستی آلومینیوم به صورت پیوسته و مداوم بوده و قطعی برق حتی برای مدت کوتاه، مشکلات بسیاری را در کل سیستم ایجاد می‌کند. قطعی برق باعث کاهش میزان تولید صنایع بالادستی شده که نتیجه آن کاهش عرضه آلومینیوم در بازار و بورس کالا و افزایش رقابت بین خریداران بوده و رشد قیمت آلومینیوم را به دنبال خواهد داشت؛ فعالان صنعت آلومینیوم در تلاش هستند تا دولت محدودیت‌های انرژی صنایع را به حداقل برساند؛ در کنار این موضوع باید اشاره کرد که علی‌رغم کاهش نرخ دلار در بازار داخل و همچنین کاهش قیمت آلومینیوم در بورس فلزات لندن، قیمت شمش آلومینیوم در بورس کالا به صورت صعودی بوده و نحوه قیمت‌گذاری آن به طور نامشخصی تغییر یافته است. در حال حاضر قیمت پایه شمش آلومینیوم عرضه شده در بورس کالا، بر اساس نرخ متوسط شمش آلومینیوم عرضه شده در هفته قبل تعیین می‌شود؛ البته نرخ متوسط نهایی قیمت شمش آلومینیوم به دلیل رقابت بین خریداران افزایش یافته و بالاتر از قیمت پایه معامله می‌شود.

لازم به ذکر است که یکی از نتایج دیگر افت تولید صنایع بالادستی در پی قطعی برق، افزایش تورم است؛ بدیهی است زمانی که ترازوی عرضه و تقاضا در تعادل نبوده و کفه تقاضا سنگین‌تر باشد؛ قیمت‌ها افزایش می‌یابد. به همین دلیل دولت سعی دارد با تدوین برنامه‌‌هایی همگام با افزایش تولید برق در کشور، کمبود انرژی و کاهش تولید محصولات را جبران کند. در سال‌های گذشته عدم مدیریت صحیح ساعات خاموشی، خسارات بسیاری را به تولیدکنندگان وارد کرد؛ البته در سال ۱۴۰۱ به دلیل اعلام ساعات خاموشی میزان خسارات وارد شده به تولیدکنندگان کاهش یافت.

در صنایع پایین‌دستی آلومینیوم؛ تولیدکنندگان علاوه‌بر استفاده از برق سراسری، از مولدهای برق برای تامین انرژی مورد نیاز خود در زمان قطعی برق بهره می‌برند که در ظاهر به نظر می‌رسد قطعی برق برای آن مشکل حادی نباشد اما قطعی برق به شکل دیگری این صنایع را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ به دلیل اینکه مشتریان آن‌ها با قطعی برق مواجه هستند، تقاضا برای محصولات از طرف مشتریان افت کرده و تولیدکنندگان امکان فروش محصولات را ندارد و در صورت تولید باید آن‌ها را در انبار‌ نگه‌داری کنند.

قطعی برق صنایع بالادستی و پایین‌دستی آلومینیوم در حالی رخ می‌دهد که تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن شمش آلومینیوم در افق ۱۴۰۴ هدف‌گذاری شده است اما باید گفت که زیر‌ساخت‌های مناسب برای تحقق این هدف در کشور فراهم نیست و در حال حاضر امکان تولید بیش از ۷۰۰ هزار تن شمش آلومینیوم را نداریم و اگر حتی تولید ۳۰۰ هزار تن شمش آلومینیوم که اکنون در دستور کار است نیز محقق شود، در نهایت حدود یک میلیون تن شمش آلومینیوم در سال تولید خواهیم کرد. بنابراین در ابتدا باید زیر‌ساخت‌های موجود در کشور همچون برق، حمل‌و‌نقل و… فراهم و سپس اقدامات لازم برای تحقق اهداف مدنظر انجام شود. البته در حال حاضر برنامه‌ریز‌ی‌هایی در این زمینه صورت گرفته است به عنوان مثال تولیدکنندگانی که مصرف برق بالایی دارند، ملزم به سرمایه‌گذاری در برق سبز هستند تا بعد از گذشت پنج سال یا تولیدکننده برق باشند و یا آن را از تابلو برق سبز خریداری کنند. این موضوع باعث می‌شود تا هم برق با قیمت مناسب‌تری به فروش برود و هم سرمایه‌گذاری‌های بیشتری در خصوص تولید برق انجام شود.

لازم به ذکر است که تا زمان به نتیجه رسیدن سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته در صنعت برق، می‌توان برق مورد نیاز صنایع کشور را از منابع خارجی تامین کرد اما به دلیل اینکه برق در ایران با قیمتی بسیار پایین عرضه می‌شود، با خرید آن از منابع خارجی با قیمت‌هایی بالاتر، به طبع قیمت محصولات نیز افزایش پیدا خواهد کرد. در این زمان مسئولان به طور جد باید از واردات محصولات خارجی که قیمت پایین‌تری دارند جلوگیری کرده تا تولیدکنندگان داخلی بعد از افزایش قیمت‌ها، امکان ادامه فعالیت داشته باشند. افزایش قیمت محصولات باعث می‌شود تا تولیدکنندگان ایرانی مزیت رقابتی خود را در بازار‌های صادراتی از دست بدهند؛ کمااینکه هم‌اکنون تولیدکنندگان محصولات نهایی، به دلیل فروش شمش آلومینیوم در داخل با قیمت‌هایی بالاتر از قیمت‌های جهانی و همچنین صادرات آن با قیمتی کمتر به کشور‌های همسایه، مزیت رقابتی خود را از دست داده‌اند.

یادداشت: هوشنگ گودرزی

منبع:فلزات آنلاین