رونق صنعت قطعه‌سازی با وجود چالش‌های متعدد

به‌گزارش باشگاه آلومینیوم، سعید فتحی، مدیرعامل شرکت فرآوری آمیژه‌های رنگین فتح (فارکو)، طی گفت‌و‌گویی با فلزات آنلاین به چالش‌های پیش روی قطعه‌سازان پرداخته است. متن این گفت‌و‌گو را در ادامه می‌خوانیم:

• توضیحاتی در خصوص شرکتآمیژه‌های رنگین فتح بفرمایید.

شرکت فرآوری آمیژان‌های رنگین فتح (فارکو) از سال 1380، به مدت 19 سال در زمینه تولید قطعات غیر آهنی به ویژه از جنس آلومینیوم و زاماک فعالیت می‌کند. این قطعات در صنایع خودروسازی، لوازم‌خانگی، یراق‌آلات، در و پنجره، سیستم‌های تعبیه روشنایی کاربرد دارند و روش تولید آن‌ها نیز به دو صورت دایکست و ریژه است.

• ریخته‌گری به روش ریژه به چه صورت انجام می‌شود؟

به صورت کلی، ریژه در اصطلاح به معنای ریخته‌گری ثقلی است یعنی در واقع برای تولید قطعه، هیچ فشاری پشت دستگاه نیست. این نوع ریخته‌گری به روش قالب دائم است؛ به این شکل که قالبی در دستگاه قرار داده شده و نصب می‌شود. ماده مذاب بر اثر نیروی وزن داخل قالب‌ ریخته می‌شوند و آن را پر می‌کند. بنابراین هیچ‌گونه فشار حداقلی و یا حداکثری برای پرشدن کامل قالب وجود ندارد. این نوع ریخته‌گری بیشتر برای تولید قطعاتی به کار می‌رود که ضخامت بیشتر از پنج میلی‌متر دارند و لازم است بعد از انجام عملیات سایزینگ و ریخته‌گری، در دمای محیط خنک شوند.

در روش ریخته‌گری دایکست، مواد مذاب درون قالب به سرعت توسط فشار حداقلی یا حداکثری تعیین شده برای دستگاه، تزریق می‌شوند و اگر قطعات ضخیم به این روش تولید شوند، داخل آن‌ها، مک و عیوب ریخته‌گری ایجاد می‌شود و کیفیت و کارایی محصول کاهش می‌یابد. بنابراین این موضوع می‌تواند در خصوص قطعات حساس، مشکل ایجاد کند. از ویژگی‌های ریخته‌گری ریژه این است که قطعه، زمان بیشتری برای خنک شدن دارد و این بر خواص مکانیکی قطعه تاثیر مثبت دارد.

• در حال حاضر، وضعیت فعالیت شرکت را با توجه به معضلات کنونی کشور چطور ارزیابی می‌کنید؟

علی‌رغم ممنوعیت صادرات و واردات، شیوع کرونا و در پی آن افزایش نرخ ارز و همچنین وجود تحریم‌ها علیه کشور، در 9 ماهه نخست امسال، افزایش فروش و تولید را نسبت به مدت مشابه سال گذشته، تجربه کردیم. به طوری که در حال حاضر، با تمام ظرفیت مشغول تولید هستیم. می‌توان به صراحت گفت که به علت بسته بودن مرزهای وارداتی، افزایش نرخ ارز و همچنین عدم ریسک‌پذیری واردکنندگان برای خرید و واردات قطعات از کشورهای خارجی، قطعه‌سازان کشور رونق تولید را تجربه می‌کنند. گفتنی است یکی از عوامل این افزایش تولید، از بین رفتن ترس مصرف‌کنندگان از استفاده قطعات ساخت داخل در صنایع خود است که موجب شده قطعه‌سازان با انرژی بیشتر و به‌کارگیری تمام توان به تولید بپردازند.

البته باید به این موضوع نیز اشاره کرد که با اینکه افراد زیادی در کشور بیکار هستند، اکنون در شهرک‌های صنعتی بیشتر شرکت‌ها با کمبود نیروی انسانی مواجه شده‌اند. ممکن است یکی از دلایل کمبود نیروی کار، وجود مشاغلی باشد که نسبت به شغل کارگری درآمد بیشتری دارد و دارای شرایط کاری آسان‌تر و کم دردسرتر است.

• ممنوعیت واردات لوازم خانگی، تا چه میزان بر صنعت شما تاثیرگذار بوده است؟

با توجه به کمبود نیروی انسانی و همچنین فعالیت با تمام ظرفیت و استفاده از تمام دستگاه‌های موجود، رونق صنایع مصرف‌کننده مانند صنعت لوازم خانگی بر وضعیت کنونی این شرکت و سایر واحدهای مشابه، تاثیر چندانی ندارد اما به طور کلی، کاهش واردات قطعه از سال گذشته تا کنون به مرور موجب افزایش تولید و فروش قطعه‌سازان کشور شده است.

در حال حاضر، در خطوط تولید، پنح دستگاه دایکست و 6 دستگاه مخصوص ریخته‌گری به روش ریژه افقی و عمودی به صورت تمام‌وقت در حال ساخت قطعات سفارشی هستند. البته اگر بتوانیم نیروی انسانی را افزایش دهیم و تعداد کارگران بیشتری را در قسمت‌های مختلف کارگاه مشغول کنیم، می‌توانیم ساعت کار، تعداد خطوط تولید و در نتیجه، میزان تولید را افزایش دهیم.

• آیا با توجه به فعالیت با تمام ظرفیت تولید، طرح توسعه‌ای در نظر دارید که اجرا شود؟

متاسفانه باید این موضوع را مطرح کنم که با توجه به وضعیت اقتصادی نابسامان و وجود مشکلات متعدد در بخش‌های مختلف صنعت کشور، قادر به اجرای برنامه توسعه‌ای نیستیم. در تولید، با چالش‌های زیادی روبه‌رو هستیم و با دست‌وپنجه نرم کردن با آن‌ها به فعالیت خود ادامه می‌دهیم. در حال حاضر، عمده صنعتگران دچار مشکل کمبود و یا نبود نقدینگی شده‌اند و همچنین از لحاظ تامین مواد اولیه نیز آسوده‌خاطر نیستند. مواد اولیه در بازار موجود است اما به قدری قیمت‌ها جهش ناعادلانه‌ای پیدا کرده‌اند که به عنوان مثال اگر با یک مبلغ مشخص در سال گذشته می‌توانستیم تمام مواد اولیه مورد نیاز خود را تامین کنیم، در سال جاری قادر به تهیه تنها یک سوم آن میزان هستیم و از سوی دیگر نیز هزینه‌های تولید هم به نوبه خود در 9 ماهه نخست سال جاری افزایش چشمگیری داشته است.

هیچ کنترل قیمتی در بازار وجود ندارد و هر روز شاهد افزایش بی‌رویه نرخ ارز و قیمت مواد اولیه در بازار هستیم. از طرفی، تاجرانی که قبل از ممنوعیت واردات، مواد اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان را در انبارهای خود دپو کرده بودند به هیچ قیمتی حاضر نیستند با توجه به کاهش نرخ ارز، مواد اولیه را با قیمت پایین‌تر در بازار عرضه و به فروش برسانند و حتی در برخی موارد نیز شاهد افزایش قیمت مواد توسط عرضه‌کنندگان نیز بوده‌ایم. شرایط کنونی به نحوی رقم خورده است که حتی دیگر قادر به خرید دستگاه و ماشین‌آلات جدید نیز نیستیم.

بانک‌ها و نهادهای دولتی باید به وعده خود عمل کنند و با ارائه خدمات و تسهیلات ویژه به کارخانه‌ها، مدیران را در رشد و جبران خسارت‌های مالی به وجود آمده در این شرایط بحرانی یاری دهند اما هیچ کمکی از سمت هیچ نهاد و سازمانی تاکنون صورت نپذیرفته است تا حداقل کمی از بودجه از دست رفته، تامین شود. به عنوان مثال، در قسمت خط ریخته‌گری دایکست قصد تعویض یکی از ماشین‌آلات را داشتیم که در حال حاضر حتی با کل درآمد سالیانه شرکت نیز قادر به تهیه آن نیستیم. پروتکل‌های موجود جهت ثبت سفارش مدت‌ زمان زیادی را به هدر می‌دهد و هر مرتبه در ادارات مربوطه برای انجام امور اداری و دریافت مجوز لازم، وقت زیادی از تولیدکنندگان گرفته می‌شود. برای ثبت سفارش و وارد کردن یک قطعه از کشور ترکیه، در ابتدای امر از عدم فعال بودن کارت بازرگانی به ما خبر داده شد که نزدیک به دو ماه جهت فعال‌سازی مجدد آن وقت صرف شد و بعد از آن نیز مراحل دیگری را جهت اخذ مجوز واردات طی کردیم که در نهایت، متاسفانه پس از گذشت دو ماه و کش‌وقوس‌های اداری فراوان، کالای مورد نظر فروخته شد! این عدم همکاری بانک، گمرک، سازمان‌ها و ادارات مربوطه فقط سبب عقب‌افتادگی تولید و رکود صنعت می‌شود. چه در دروان شیوع کرونا و چه قبل از آن، هیچ ارگانی حاضر به ایجاد تغییرات اساسی در این قوانین نشده است. بنابراین نمی‌توان گفت چون چرخ تولید در حرکت است، پس هیچ مشکلی وجود ندارد زیرا همیشه در صنایع مختلف کشور مشکلات متعددی ازجمله موارد ذکر شده وجود دارد.