جای خالی ضایعات آلومینیومی

به گزارش باشگاه آلومینیوم محمد‌علی رازانی در گفت‌وگویی با فلزات آنلاین بیان کرد: کارگاه‌ ریخته‌گری سینا فعالیت خود را از سال 1380 در شهر بروجرد استان لرستان آغاز کرد. این واحد تولیدی با جمع‌آوری ضایعات خشک آلومینیوم و ذوب و ریخته‌گری آن، قطعاتی که در ماشین‌آلات سنگ‌بری و صنعتی کاربرد دارد را تولید می‌کند. همچنین با توجه به مزایای فلز آلومینیوم، تولید قطعات سفارشی نیز در داخل مجموعه صورت می‌پذیرد. ریخته‌گری چدن، فرایند دیگری است که در کارگاه ریخته‌گری انجام می‌شود.

وی در خصوص معضلات بخش تولید، عنوان کرد: به علت هم‌جواری استان لرستان با مرکزی، متقاضی برای خرید ضایعات آلومینیوم خشک بسیار بالاست. ریخته‌گران این استان برای تهیه مواد اولیه خود به سبب وفور ضایعات، به شهر ما مراجعه و در ادامه با خریداری این ضایعات در تناژ بالا، تولیدکنندگان بومی استان را با کمبود مواد اولیه مواجه می‌کنند. همچنین این معضل سبب شده است تا قیمت ضایعات افزایش پیدا کند و ناچار به خرید آلومینیوم خشک با قیمت پنج هزار تومان گران‌تر به‌ ازای هر کیلوگرم از آن هستیم. یکی دیگر از معضلاتی که در حال حاضر تمامی صنایع با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، کمبود نیروی انسانی متخصص است. علی‌رغم حضور قشر جوان تحصیل‌کرده در کشور، تعداد نیروی انسانی ماهر و زبده چه در صنعت ریخته‌گری و چه در سایر صنایع به طور محسوسی کاهش یافته است و همچنین افراد، علاوه بر اینکه از دانش فنی مورد نیاز برخوردار نیستند، دیگر تمایلی به فعالیت هدفمند در مسیر تولید ندارند. 

 دغدغه تولید محولات استاندارد در صنعت آلومینیوم

مدیر کارگاه ریخته‌گری سینا با بیان اینکه دغدغه تولید قطعات باکیفیت را داریم، عنوان کرد: متاسفانه کارگاه‌های ریخته‌گری غیرمجاز که پروانه بهره‌برداری آن‌ها نیز صادر نشده است، از مواد اولیه نامرغوب برای کاهش هزینه‌های تولید مانند شمش آلیاژی آلومینیوم که درصد ناخالصی زیادی دارد و داخل آن از سرب خشک هم استفاده شده است، برای تولید محصولات خود بهره می‌برند. به عنوان مثال، اگر برای تولید قطعات ماشین‌آلات سنگ‌بری و یا اهرم‌هایی که در شیرآلات آشپرخانه کاربرد دارند و همواره در معرض جریان آب هستند، از مواد اولیه نامرغوب حاوی سرب خشک استفاده شود، به دنبال خوردگی و پوسیدیگی مستهلک و نابود خواهند شد. این موضوع در شهر‌های بزرگ و صنعتی بیشتر رخ می‌دهد اما از آنجایی که ما دغدغه تولید یک محصول با کیفیت را داریم، از مواد اولیه مرغوب استفاده می‌کنیم و سعی در استفاده از آلیاژهای مختلف با توجه به کاربرد قطعه سفارش‌شده و همچنین نیاز مصرف‌کننده داریم.

رازانی با اشاره به اینکه از روش‌های سنتی در این کارگاه استفاده می‌کنیم، ادامه داد: با توجه به اینکه در این واحد، ریخته‌گری به روش سنتی صورت می‌پذیرد و از روش ماسه‌ای برای تولید قطعات بهره می‌بریم اما نوع قطعاتی که تولید می‌کنیم، در انتخاب ماسه برای قالب ریخته‌گری تاثیر‌گذار است. به عنوان مثال، برای تولید قطعاتی که طراحی پیچیده‌ای دارند، باید از ماسه‌ سیلیسی که با گاز «CO2» و چسب سیلیکات ترکیب شده و از استحکام بالایی نیز برخوردار است، استفاده شود. این‌ کارگاه به سبب تولید قطعات با طراحی ساده‌تر، به ندرت از این نوع ماسه استفاده می‌کند. ماسه‌‌ مورد استفاده موسوم به ماسه تر بوده که یک ماسه معدنی است و در لرستان، محلات، جاجرود و سمنان یافت می‌شود که خوشبختانه برای تهیه آن با مشکلی مواجه نیستیم.

وی در همین راستا ادامه داد: البته نوع دیگری از ماسه تر به تازگی با خردایش سنگ چینی و افزودن فروسیلیس به آن تولید شده است که پسماند آن، ترکیب ریزدانه‌ای بوده که به ماسه بادی تر یا لات شهرت یافته است. این نوع ماسه به دلیل خاصیت بسیار نرمی که دارد، در ریخته‌گری قطعات لوستر هم مورد استفاده قرار می‌گیرد و سطح قطعات تولید شده با آن صاف است. همچنین واحد‌های ریخته‌گری فولاد به دلیل اینکه امکان استفاده مجدد از ماسه را ندارند و آن را دور می‌ریزند، کارگاه ریخته‌گری سینا  با تهیه پسماند ماسه از این‌ واحد‌ها، ماسه مورد نیاز خود را تامین می‌کند. البته قیمت این ماده مصرفی بسیار اندک است اما اگر بخواهیم این ماسه را از شهر‌های دیگر تامین کنیم، هزینه حمل‌و‌نقل آن افزایش خواهد یافت. به عنوان مثال، حداقل هزینه حمل‌ یک بار ماسه از استان سمنان به لرستان، 6 تا هفت میلیون تومان که صرفه اقتصادی برای واحدهای ریخته‌گری فعال ندارد.

آش نخورده و دهان سوخته

مدیر کارگاه ریخته‌گری سینا در ارتباط با تامین سوخت مورد نیاز، تصریح کرد: متاسفانه به دلیل اینکه دسترسی به گاز نداریم، از گازوئیل استفاده می‌کنیم اما سهمیه خرید گازوئیل به علت درخواست برای گاز‌رسانی به کارگاه قطع شده است. اگر بخواهیم از بازار آزاد گازوئیل مورد نیاز خود را تامین کنیم، قیمت آن سه هزار تومان به‌ ازای هر لیتر خواهد بود و خرید آن صرفه اقتصادی نخواهد داشت. بنابراین به منظور کاهش هزینه‌ها و همچنین کمک به محیط زیست، از پسماند گازوئیلی که واحد‌های مکانیکی خودرو برای شست‌وشوی قطعات استفاده می‌کنند، بهره می‌بریم. همچنین به دلیل اینکه مالکیت مجموعه متعلق به شخص دیگری است و اگر زمین کارگاه جابه‌جا شود، با توجه به مسافت طولانی که باید لوله‌کشی گاز صورت پذیرد، منطقی نیست که این هزینه را پرداخت کنیم. همین موضوع باعث شده است تا ما میزان تولید خود را به شدت کاهش دهیم و قبل از اخذ سفارشات، باید از تامین سوخت مورد نیاز خود مطمئن شویم.

رازانی در پایان ضمن اشاره به رکود حاکم بر بازار مصرف محصولات آلومینیومی، یادآور شد: هم‌زمان با کاهش میزان تولید و به دنبال موانعی که در این مسیر قرار دارد، کارگاه‌های سنگ‌بری استان لرستان به ناچار باید برای تامین قطعات مورد نیاز خود به استان اصفهان مراجعه کنند. از سوی دیگر، متاسفانه دولت نیز از فعالان صنعت ریخته‌گری حمایتی نمی‌کند و در زمینه اخذ تسهیلات بانکی نیز با مشکل مواجه هستیم. برای مثال در سال 1386، پس از پیگیری‌های فراوان از طریق سازمان‌های ذی‌ربط متوجه شدیم که از طریق یک نهاد دولتی، وامی به تولیدکنندگان اعطا خواهد شد اما به دلیل شرایط دشوار اخد این وام مانند 12 نفر ضامن، زمان بازپرداخت و تسویه کوتاه‌مدت آن هم برای 100 میلیون تومان، باعث شد که در نهایت منصرف شویم. در پایان باید گفت که با در نظر گرفتن تمامی این شرایط و رکود بازار مصرف در این منطقه، متاسفانه جایی برای ورود علاقمندان به صنعت و تولید نیست.