غنی ترین معدن مس کشور هنوز اسیر طومارهاست

به رغم اینکه چندی پیش فرماندار تفت به طور شفاف و با دلیل و برهان اعلام کرد که بهره برداری از معدن مس علی آباد هیچ مشکل زیست محیطی ایجاد نخواهد کرد، اما هنوز هم طومارهایی است که یکی پس از دیگری له یا علیه فعالیت این معدن پیچیده می شود و در نهایت مشخص نیست این طومارها تصمیمات مسئولان استان را دستخوش تغییر خواهد کرد یا خیر.

معدن مس علی آباد از جمله معادن غنی مس است که سالها قربانی تصمیم گیری مسئولان شده اما ظاهرا چند گامی دیگر تا بهره برداری از آن باقی نمانده است.

در مورد این معدن صحبتهای بسیاری شده است اما بر اساس آخرین اظهارات فرماندار تفت، مباحث مطرح شده از سوی تشکلهای زیست محیطی بی اساس و مربوط به سالهای گذشته بوده است و اکنون که شرایط بهره برداری از معدن تغییر کرده است، فاجعه زیست محیطی نیز در منطقه رخ نخواهد داد.

بحث معدن مس علی آباد در مقطعی به حدی جدی شد که از آن به عنوان بزرگترین فاجعه زیست محیطی در استان یزد یاد شد و بسیاری از سایتها و روزنامه های محلی آمارهای تکان دهنده ای از تبعات بهره برداری از این معدن منتشر کردند.

تخریب 47 پارچه آبادی و 250 رشته قنات به دنبال بهره برداری از معدن مس علی آباد منتفی است

در مقطعی اعلام شد که بهره برداری از معدن مس علی آباد منجر به تخریب و نابودی 47 پارچه آبادی، 250 رشته قنات و هزاران هکتار اراضی کشاورزی خواهد شد اما به نظر می رسد این آمارها اکنون نقض شده و حقایق دیگری در رابطه با این معدن آشکار شده است، حقایقی که اکنون بهره برداری از این ذخیره غنی مس را ضروری کرده است.

در سفری که خبرنگاران استان یزد طی ماه‌ های اخیر به شهرستان تفت داشتند، بحث معدن مس علی آباد یکی از مباحث اصلی نشست خبری فرماندار تفت بود.

سیداحمد عبودتیان در رابطه با این معدن توضیحاتی ارائه کرد که شاید تاکنون کمتر در مورد آن مطلبی مورد مطالعه قرار گرفته باشد.

وی با اشاره به پیشنیه این معدن غنی عنوان کرد: معدن اصلی در منطقه ای به نام دره زرشک واقع شده و مردم این منطقه به هیچ وجه مخالفتی با بهره برداری از این معدن ندارند و مردم سایر روستاها بارها مخالفتهای خود را در قالب طومارهای مختلف اعلام کرده اند.

مسائل زیست محیطی در اولویت قراردارد

عبودتیان خاطرنشان کرد: به طور مسلم کار در چهارچوب قانونی در حال انجام است و به طور قطع اگر مسائل قانونی رعایت نشود، هیچ مجوزی از سوی سازمان محیط زیست و منابع طبیعی صادر نمی شود و تا مجوزی نباشد،‌ اجازه بهره برداری نیز صادر نخواهد شد.

وی تصریح کرد: قصه معدن مس علی آباد به شکلی که تاکنون شرح داده شده نیست و اکنون شرایط این معدن با گذشته بسیار متفاوت است.

عبودتیان خاطرنشان کرد: این پروژه از زمان شش فرماندار قبل و از دوره ریاست جمهوری آقای هاشمی رفسنجانی تاکنون در حال پیگیری است و سه رئیس جمهور و حداقل پنج دولت در رابطه با این معدن کار کرده اند.
وی تصریح کرد: با این اوصاف نمی توان گفت که همه مسئولان در انجام وظایف خود مسامحه کرده اند.
عبودتیان عنوان کرد: اکنون اصلا بحث سمی شدن آب صحیح نیست و شرایط بهره برداری از چهار سال پیش تاکنون تغییرات بسیاری کرده است.

اگر به این نتیجه برسیم که بهره برداری از معدن مس سبب از بین رفتن روستاها و منابع آبی می شود، کار متوقف خواهد شد.

فرماندار تفت تاکید کرد: اگر به این نتیجه برسیم که روستاها و منابع آبی از بین می رود کار متوقف خواد شد و هیچ فرماندار، استاندار و رئیس جمهوری اجازه بهره برداری از معدن را نخواهد داشت.

فرماندار تفت یادآور شد: اکنون مطالعات و جانمایی ها تغییر کرده و بسیاری از مشکلاتی که در گذشته مطرح بود، برطرف شده است.

عبودتیان ادامه داد: در طول این سالها نیز بحث بر روی اکتشاف معدن نبوده است بلکه مشکلات اصلی بر روی فرآوریهای معدنی بوده که با تغییر جانمایی فرآوریها، تمامی مشکلات مطرح شده در رابطه با سمی شدن آبها و از بین رفتن روستاها برطرف شده اما بسیاری از مردم و حتی تشکلهای زیست محیطی از این مسئله بی اطلاع و همچنان به دنبال جمع آوری طومار هستند.

فرماندار تفت تصریح کرد: به نظر می رسد معدن اکنون از روال خود به حوزه های سیاسی افتاده است و لازم است در تحلیل مشکلات معدن، بهره برداران با موافقان و مخالفان طرح جلسات مبسوطی گذاشته و مستندات و ادله خود را مطرح کنند.

دهیار نصر آباد تفت نیز در این زمینه اظهار داشت: تفت شهر طومار و تهمت است و آمار و ارقامی که موافقان و مخالفان در رابطه با معدن مس علی آباد مطرح می کنند، مستند نیست.

تشخیص هایی که امروز در رابطه با معدن علی آباد داده می شود، مصلحت انگیز است.

دهیار نصرآباد: محمدحسین دهقانیان خاطرنشان کرد: بسیاری از تشخیص هایی که امروز در رابطه با این معدن داده می شود، مصلحت انگیز است و مخالفان و موافقان قبلی جای خود را عوض کرده اند وگرنه معایب طرح به آن شدت و حدتی که مطرح می شود، نیست.

وی افزود: تنها نگرانی ما نیز آب و قنوات است که در این زمینه نیز پیش بینی هایی صورت گرفته و در بقیه موارد جای هیچ گونه نگرانی نیست.

بخشدار نصرآباد تصریح کرد: به هر حال هیچ طرحی بی ضرر نیست و بهره برداری از این معدن نیز به طور قطع مضراتی خواهد داشت اما با توجه به مهاجرت منفی و بالای تفت و روستاهای آن، بیکاری و ... باید تمامی مزایای بلند مدت و کوتاه مدت بهره برداری از این معدن غنی مدنظر قرار گیرد.

در کنار تمامی این اظهارات، جمعی از تشکلهای زیست محیطی که چندی پیش در هتل داد یزد گردهم آمده بودند نیز در رابطه با بهره برداری از معدن مس علی آباد اظهار نظرهای بسیاری کردند.

مسئول یکی از این تشکلها در مورد آب مورد نیاز برای بهره برداری از این معدن عنوان کرد: در پروژه مس علی ‌آباد، آب مورد نیاز در هر ثانیه، 120 لیتر برآورد شده است در حالی که اگر این میزان آب برای منطقه بدون احداث معدن تامین شود و در بخش کشاورزی و دامداری به مصرف برسد، بدون سرمایه‌ گذاریهای چند میلیونی و آسیبهای زیست محیطی، اشتغال پایدار و پرسود در بخشهای کشاورزی و دامداری ایجاد خواهد شد.

حجم آب زیاد، آلودگی های صوتی و نخاله های معدنی اساس مشکل تشکلهای زیست محیطی است

گروهی نیز معتقدند که آلودگی صوتی و محیطی این معدن بسیار بالا بوده و نخاله‌ های این پروژه که به محیط اطراف این معدن خواهد ریخت، تهدید جدی برای محیط زیست، منابع آبی و سلامتی مردم منطقه خواهد بود و مبنای مخالفت آنها با مس علی‌‌ آباد نیز بر همین اساس و بر اساس کمیسیون کارشناسی محیط زیست است.

به هر ترتیب به نظر می رسد با وجود اینکه مسئولان ذیربط به طور شفاف اعلام کرده اند که بهره برداری از این معدن هیچ یک از نگرانی های یاد شده را به دنبال نخواهد داشت، اما تشکلهای زیست محیطی و مردم منطقه هنوز اطمینان چندانی به صحبتهای آنها ندارند و بازار طومارهای اعتراض آمیز همچنان داغ است.

البته در این میان نمی توان نقش محیط زیست را نادیده گرفت زیرا از یک سو فرمانداری تفت اعلام می کند کار بر اساس نظر محیط زیست انجام می شود و از سوی دیگر تشکلهای زیست محیطی همواره بر نظرات کارشناسی معدن مس علی آباد در این رابطه استناد می کنند و دم از مخالفت برای بهره برداری از این معدن می زنند.

به نظر می رسد مسئولان باید مخالفان و موافقان طرح را گردهم آورد و با حضور کارشناسان مورد وثوق محیط زیست برای همیشه به جنجال معدن مس علی آباد خاتمه دهد و تکلیف را برای همگان روشن کند.