افت‌و‌خيز فلز نقره‌اي در تالار نقره‌اي

تابلوي بورس کالا عرضه 22 هزار و 80 تن انواع آلومينيوم در یک ماه اخیر را نشان می دهد که اين ميزان شمش، شمش آلياژ و بيلت را شامل مي‌شود، اين در حالي است که در روزهاي اخير روند افزایش قيمت آلومينيوم در بازارهاي جهاني در کنار شاخص‌هايي همچون افزايش قيمت دلار باعث افزايش قيمت در بازارهاي داخلي نيز شده است.

درحالي که در روزهاي اخير افزايش نرخ دلار پيرو ماجراي خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا موجب کاهش موقتي قيمت فلزات پايه در بازار لندن شد، با اين حال عوامل داخلي اهرم ديگري بوده که بر افزايش قيمت اين فلز در بازار داخلي تاثيرگذاشته است. به گزارش «دنياي اقتصاد» علت اين روند قيمتي را بايد تحت لواي عواملي همچون افزايش صادرات، جايگزيني واردات قراضه به جاي مواد اوليه و همچنين عقب نشيني تقاضاي موثر در بازار دانست.

در بازار جهاني مولفه‌هاي تاثير گذار بر نرخ آلومينيوم اعم از قيمت در بازار لندن و نرخ دلار افزايشي بوده، اما در بازار داخلي قيمت‌گذاري فلزات پايه بر مبناي متوسط نرخ هفتگي بازار لندن گرفته مي‌شود که در اين رابطه فعالان بازار فلزات پايه در گفت‌وگو با «دنياي اقتصاد» موضوعي را عنوان مي‌کنند بر اين مبنا که در زمان قيمت‌گذاري براي فلزات پايه ميل به انتخاب بالاترين قيمت در ميان فعالان بيشتر وجود دارد و در واقع به جاي در نظر گرفتن قيمت متوسط هفتگي و واقعي در بازارهاي جهاني، ميل به درنظرگرفتن قيمت بالاتر طي روزهاي هفته بيشتر وجود دارد که اين نکته موضوعي است که ذات بازار را تحت‌الشعاع قرار مي‌دهد.

بازار آلومينيوم با عنوان بازار بي رقيب، در ميان فعالان و مصرف‌کنندگان اين فلز شناخته شده است، بر اين مبنا رفتار بازار در سال‌هاي قبل با وجود عرضه‌کنندگان ديگر شکل ديگري داشت، در واقع در حال حاضر شناخته شدن بازار آلومينيوم به‌عنوان بازاري انحصاري موضوع تازه‌اي نيست، دو شرکت عرضه‌کننده قبلي در سال‌هاي گذشته از بورس کالا خارج شده‌اند و بيشتر در زمينه صادرات فعال هستند، در اين راستا مساله صادرات آلومينيوم، موضوعي است که به خواست غالب توليد‌کنندگان بدل شده است، اين در حالي است که موضوع صادرات اين فلز به خصوص اين روزها و از زمان‌هاي قبل در اين بازار جا افتاده است. تمايلي که بين عرضه‌کنندگان در زمينه صادرات وجود دارد به دليل شرايط مساعدتري است که بازارهاي صادراتي براي فعالان اين بازار ايجاد مي‌کنند که اين موضوع سبب شده است به سمت صادرات گرايش پيدا کنند. البته تمايل به صادرات تنها به‌دليل شرايطي که براي توليد‌کنندگان ايجاد مي‌کند نيست، چنان‌که گفت‌وگوي «دنياي اقتصاد» با فعالان بازار اين فلز حاکي از آن است که درحال‌حاضر کارخانه‌هاي توليد آلومينيوم مازاد عرضه دارند، شرايطي که در زمان رکود اقتصادي به‌وجود آمده است، مازاد عرضه‌اي که توليد‌کنندگان را به‌سمت صادرات سوق مي‌دهد. از سويي ضعف مديريت صنعتي در صنايع بالادستي موجب کاهش تقاضاي آلومينيوم شده و توليد‌کنندگان را به روش ساده تر که همان صادرات است، ترغيب کرده است.

تفاوت نرخ در بازار و بورس کالا

بازار آلومينيوم، بازاري که زير ساية شاخص‌هاي جهاني در داخل معامله مي‌شود در روزهاي ابتدايي خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا تحت تاثير شوک اين خروج روندي منفي را طي کرد و پس از آن بازه‌اي صعودي را در پيش گرفت، درواقع اين احتمال وجود دارد که در روزهاي ابتدايي که بازار روندي منفي را طي کرده، خريداران و فعالان بازار دست به خريد زده باشند و حال با عرضه آلومينيوم در بازار داخلي کنترل بازار را در دست گرفته باشند، چرا که بنابر گفت‌وگوي «دنياي اقتصاد» با يکي از فعالان بازار قيمت اين فلز در بازار داخلي به کمتر از قيمت در بورس کالا رسيده است. در اين بين احتمال ديگري که در ارتباط با قيمت‌ها وجود دارد اين است که با توجه به اينکه عرضه اعتباري هم وجود دارد، خريداراني که از قبل خريد اعتباري کرده‌اند، حال که قيمت‌هاي جهاني افزايش يافته تمايلشان براي فروش در بازار داخلي آن هم با قيمت کمتر از قيمت عرضه شده در بورس کالا، افزايش يافته است، موضوعي که خريداران احتمالا براي مرتفع‌کردن مشکلات مالي خودشان و نه کسب سود انجام داده‌اند تقاضاي بازار را به سمت بازار داخلي سوق داده است. گفت‌وگوي «دنياي اقتصاد» با يکي از فعالان بازار حاکي از آن است که قيمت اين فلز در بازار داخلي، کمتر از قيمت عرضه شده در بورس کالا است و اين موضوع نوک پيکان تقاضا را با شيب بيشتري به سمت بازار داخلي سوق داده است.

بازارهاي جهاني آلومينيوم در مسير معکوس

بازار جهاني آلومينيوم در حالي‌که در روند 6 ماهة خود با افت و خيزهايي با برآيند مثبت روبه‌رو‌ بوده و شاهد رشد قيمت آن بوديم، اما در روند 5 ساله قيمت‌ها با کاهش ملايمي روبه‌رو‌ شده که اين کاهش تقريبا ممتد بوده است. به گزارش «دنياي اقتصاد» و بر‌اساس داده‌هاي جهاني از بازار لندن، قيمت آلومينيوم از ابتداي سال 2012 تا کنون از قيمت 2هزار دلار در هر تن به 6/ 1 هزار دلار رسيده است که اين موضوع حکايت از کاهش 400 دلاري در هر تن دارد. اين در شرايطي است که در دوره 6 ماه گذشته قيمت هر تن آلومينيوم به‌طور متوسط از هزار و 470 دلار به هزار و 630 دلار رسيده است. به عبارتي ديگر در 6 ماه گذشته بازار آلومينيوم درمقايسه با روند 5 ساله خود مسير متفاوتي را در پيش گرفته است. کارشناسان بازارهاي جهاني معتقدند کاهش قيمت اين فلز در 5 سال گذشته متناسب با بحران جهاني و رکود عمومي بوده که بر اقتصاد جهاني حکمفرما بوده و هنوز برخي قدرت‌هاي اقتصادي نتوانسته‌اند از آن عبور کنند. به عقيده آنها بحران جهاني در دوره پيش از 2012 اثرات منفي زيانباري بر بازار فلزات پايه ازجمله آلومينيوم گذاشت اما از اين تاريخ به بعد تقريبا روند بازار آرام و متعادل بوده است. بر همين اساس با تقويت نسبي اما ناکافي وضعيت اقتصادي کشورهاي دنيا از شتاب ريزشي بازارهاي مذکور کاسته شد اما اين روند متوقف نشد. به اين ترتيب با افت و خيز اقتصادهاي مهمي همچون اروپا، چين و کشورهاي نوظهور شاهد افت و خيزهاي بازار آلومينيوم، به تبع ساير فلزات پايه بوده و هستيم و اين مساله البته برآيند منفي را ثبت کرده است.

در اين بين اما در سال‌هاي اخير (از 2014 تاکنون) عامل ديگري به نام بهاي نفت بازار آلومينيوم را از خود متاثر ساخته است. طي اين مدت نيز قيمت آلومينيوم از 2 هزار و 100 دلار در هر تن به هزار و 600 دلار رسيد که اثر قوي نفت بر اين بازار را نشان مي‌دهد. برخي معتقدند اين کاهش قيمت که در نتيجه افت بهاي تمام شده توليد و استخراج مواد اوليه در اين صنعت روي داده باعث کاهش قيمت شده هرچند ساير مولفه‌ها ازجمله پايين‌بودن تقاضا نيز اين مسأله را تشديد کرده‌اند.

در اين بين اما ميزان عرضه‌ها نيز در اين صنعت در بازارهاي جهاني درمقايسه با تقاضا با مازاد روبه‌رو‌ است. البته ناگفته نماند ميزان موجودي انبارها در بورس لندن درمقايسه با سال گذشته کاهش قابل‌توجهي را تجربه کرده است به‌طوري‌که موجودي انباري اين محصول در بازار لندن از بالاتر از 5/ 3 ميليون تن به کمتر از 5/2 ميليون تن رسيده است که حکايت از روند رو به بهبود اين بازار دارد. با اين حال هنوز ميزان مازاد انباري اين محصول رقم بالايي است. در اين بين تصميمات دولت‌هاي چين و آمريکا براي تغيير در ارزش پول يا تغيير در نرخ‌هاي بهره نيز موضوعاتي هستند که در تغييرات قيمتي آلومينيوم در بازار جهاني بي‌اثر نبوده‌اند.