از رقابت‌ در بازارهای جهانی باز مانده‌ایم

به‌گزارش باشگاه آلومینیوم، محمد بهرامی در گفت‌وگو با فلزات آنلاین، عنوان کرد: صنعت آلومینیوم در سال 1400 با چالش‌های بسیاری همراه بوده است اما برقراری روابط اقتصادی مناسب با کشورهای همسایه مانند عراق و ترکیه به‌منظور صادرات انواع محصولات آلومینیومی، ازجمله اتفاق‌های مثبت در این سال بود. صادرات پروفیل آلومینیومی به عراق و همچنین بیلت آلومینیومی به ترکیه با افزایش چشمگیری در سال گذشته همراه شد که این امر، رونق صنعت آلومینیوم و اشتغال‌زایی و ارزآوری بیشتر آن‌را به‌همراه داشت.

آشفتگی بازار آلومینیوم همزمان با جنگ روسیه و اوکراین

وی افزود: افزایش قیمت مواد اولیه، همواره یکی از معضل‌های مهم صنعت آلومینیوم طی مدت اخیر بوده است. همزمان با آغاز جنگ بین روسیه و اوکراین، قیمت این فلز به یک‌باره با افزایش حدود دو هزار دلاری همراه شد که شرایط تأمین مواد اولیه بسیاری از تولیدکنندگان محصولات آلومینیومی را دشوار ساخت. چراکه تحریم شرکت روسال به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده آلومینیوم در سطح جهان، منجر به کاهش عرضه و افزایش تقاضا و درنهایت، افزایش قیمت جهانی فلز آلومینیوم شد. این اتفاق توانایی رقابت تولیدکنندگان در بازارهای بین‌المللی را کاهش داد و همچنین شرایط بازار داخلی را نیز آشفته کرد.

مدیرعامل شرکت پارس آلومین در همین راستا تصریح کرد: نوسان نرخ ارز، از دیگر چالش‌هایی است که طی دو سال گذشته اکثر تولیدکنندگان با آن مواجه بودند و اکنون هم به‌دلیل وجود این نوسان، نمی‌توانیم برآورد مشخصی از قیمت مواد اولیه طی یک بازه زمانی معین داشته باشیم. در یک نگاه کلی می‌توان گفت سال 1400، سال خوبی برای صنعت آلومینیوم بود و امیدوار به ادامه این روند در سال جاری هستیم.

بهرامی در ادامه به تأثیر جنگ روسیه و اوکراین بر صنعت آلومینیوم اشاره کرد و گفت: این جنگ منجر به تحریم کشور روسیه و به‌دنبال آن، شرکت روسال به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده آلومینیوم جهان، شده و درنتیجه، قیمت مواد اولیه به‌شدت افزایش پیدا کرده است. مشخص است در چنین شرایطی، توانایی تولیدکنندگان در تأمین مواد اولیه کاهش خواهد یافت. ضمن اینکه به‌دنبال اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه ایران، جایگاه کشور ما در صنعت آلومینیوم جهان چندان مناسب نیست و مراودات تجاری با کشورهای پیشرفته نداریم. بنابراین جنگ میان این‌دو کشور نمی‌تواند تأثیری بر صنعت آلومینیوم ایران و دیگر کشورهای همسایه مانند عراق و ترکیه که مقصد اول صادراتی محصولات ما نیز هستند، داشته باشد.

از لغو عوارض صادراتی خوشحال هستیم

وی درخصوص وضع عوارض صادراتی از جانب دولت، بیان کرد: دولت در سال جاری بخشنامه‌ای را مبنی بر وضع عوارض صادراتی بر محصولات معدنی و فلزی ابلاغ کرد که منجر به اعتراض بسیاری از تولیدکنندگان شد و خوشبختانه درحال‌حاضر این بخشنامه لغو شده است. ازآنجایی‌که ما صادرکننده پروفیل و بیلت آلومینیومی هستیم، بنابراین ازطریق انجمن آلومینیوم استان مرکزی و همچنین سندیکای صنایع آلومینیوم ایران مکاتباتی را با مسئولان انجام دادیم که ثمربخش نیز واقع شد. درواقع اگر این اتفاق ادامه پیدا می‌کرد، همین بازار محدود صادراتی به کشور عراق را نیز از دست می‌دادیم، چراکه با اجرای این بخشنامه درحدود بازه زمانی یک‌ماهه، بسیاری از مشتریان عراقی نسبت به مقرون‌به‌‌صرفه نبودن برقراری تجارت با ما هشدار دادند و به‌دنبال برقراری ارتباط با سایر رقیبان بودند.

این تولیدکننده پروفیل آلومینیومی اضافه کرد: رویکرد اکثر دولت‌های جهان، درنظرگرفتن مشوق‌های صادراتی برای تولیدکنندگان است. برای مثال، دولت ترکیه 17 درصد مشوق صادراتی برای تولیدکنندگان این کشور درنظر گرفته است تا به صادرات خود رونق بخشد. ما بعضی از قالب‌ها و مواد اولیه موردنیاز خود را از یک شرکت ترکیه‌ای خریداری می‌کنیم و پس از برقراری ارتباط با مدیران این شرکت، متوجه شدیم که تولیدکنندگان این کشور اگر هیچ سودی را برای صادرات محصولات خود درنظر نگیرند، همین 17 درصد مشوق صادراتی اعمال شده از جانب دولت این کشور، برای آن‌ها سودآور خواهد بود. این درحالی است که دولت ما تصمیم به وضع 8 درصدی عوارض بر صادرات پروفیل آلومینیومی گرفته بود که درمقایسه با کشور ترکیه، نشان از ضرر 25 درصدی صادرات این محصول به بازار هدف یعنی عراق داشت.

صنایع پایین‌دستی آلومینیوم باید توسعه یابد

بهرامی در ارتباط با ضرورت توسعه صنایع پایین‌دستی آلومینیوم، اظهار کرد: شرایط این صنایع به‌نحوی است که نیازمند رسیدگی اساسی از جانب مسئولان هستیم. متأسفانه بخش پایین‌دست صنعت آلومینیوم از لحاظ دانش فنی و تکنولوژی دارای ضعف‌های فراوانی است. درحالی‌که ایران با احداث یک کارخانه تولید آلومینیوم در استان اراک، نخستین کشوری در محدوده خاورمیانه بود که اقدام به تولید انواع شمش و بیلت آلومینیومی می‌کرد و درواقع، تولیدکننده بزرگ و برتر این محصولات در منطقه بود اما متأسفانه درحال‌حاضر ما شاهد عقب‌ماندگی صنعت آلومینیوم هستیم و این درحالی است که می‌توانیم با حمایت دولت و سرمایه‌گذاری در این بخش، در مسیر توسعه صنعت آلومینیوم به‌ویژه حوزه پایین‌دستی گام برداریم. باید توجه داشت که تکنولوژی مورداستفاده در خطوط تولید محصولات آلومینیومی به‌روز نیست و مربوط با حدود 40 تا 50 سال گذشته است. اگرچه اقدامات مثبتی در راستای بومی‌سازی آن در داخل کشور انجام شده است اما اگر به‌دنبال توسعه و پیشرفت صنعت آلومینیوم هستیم، باید از دانش فنی و تکنولوژی روز دنیا استفاده کنیم.

وی در ادامه به تأثیر تحریم بر صنعت آلومینیوم کشور اشاره و عنوان کرد: تحریم، امکان دسترسی شرکت‌های داخلی به دانش و تکنولوژی روز دنیا را محدود ساخته است و متأسفانه بسیاری از شرکت معتبر خارجی در زمینه ریخته‌گری آلومینیوم به‌روش دایکست، اکستروژن، فورجینگ و... حتی پاسخ پیام‌های ما را هم نمی‌‎دهند و هیچ تعامل مثبتی در این زمینه وجود ندارد. با فرض اینکه بتوانیم با این شرکت‌ها ارتباط برقرار کنیم، نوسان نرخ دلار منجر به افزایش قیمت شدید دستگاه‌ها و ماشین‌آلات موردنیاز در خطوط تولید شده است. برای مثال، درحال‌حاضر قیمت یک دستگاه پرس معمولی چینی یک میلیون دلار معادل 29 میلیارد تومان است که با هزینه نصب و نگهداری حدود 30 میلیارد تومان دربر خواهد داشت. بنابراین با توجه به افزایش هزینه‌های تولید طی سالیان اخیر، امکان خرید چنین دستگاه‌هایی برای تولیدکنندگان وجود ندارد.

اعطای تسهیلات به تولیدکنندگان محصولات آلومینیومی

مدیرعامل شرکت پارس آلومین درخصوص راهکارهای مؤثر در این زمینه، مطرح کرد: اعطای تسهیلات ارزان‌قیمت در بلندمدت زیرنظر دولت، می‌تواند راهکار مناسبی جهت توسعه صنعت آلومینیوم کشور باشد. البته درحدود 12 تا 13 سال پیش، بسیاری از افراد تسهیلات مختلفی را به اسم تولید گرفتند و آن‌را در سایر امور هزینه کردند. بنابراین اگر دولت در راستای خرید تجهیزات و ماشین‌آلات، اقدام به پرداخت تسهیلات به شرکت‌های فعال در این صنعت می‌کند، باید نظارت و پیگیری‌های لازم را داشته باشد تا بتوانیم شاهد توسعه و پیشرفت صنعت آلومینیوم کشور در آینده نزدیک باشیم.

بهرامی ضمن اشاره به معضل قطعی حامل‌های انرژی، بیان کرد: افزایش قیمت و قطعی برق و گاز، تبدیل به یکی از مسائل جداناپذیر در صنعت شده است. سال گذشته، هزینه گاز کارخانه در حدود 12 تا 13 برابر افزایش پیدا کرد که پس از پیگیری‌های فراوان از اداره گاز و همچنین اداره صمت استان مرکزی، موفق به کاهش بخشی از آن شدیم. درحال‌حاضر نیز اخطارهایی مبنی بر قطعی برق در فصل تابستان برای ما صادر شده است و علاوه‌ بر این، دغدغه افزایش قیمت برق در سال 1401 نیز وجود دارد. مشکلات فراوانی در تابستان سال گذشته همزمان با قطعی برق برای ما به‌وجود آمد که ناچار به خاموش‌کردن پنج تا 6 ساعته دستگاه‌های خود در آن زمان شدیم و امیدوار هستیم شاهد کاهش این معضل در سال جاری باشیم.

وی در پایان یادآور شد: دولت از یک‌سو به‌طور دائم بحث حمایت از تولید را مطرح می‌کند و از سوی دیگر، مانع‌تراشی‌هایی نیز در این زمینه دارد، درحالی‌که توسعه و پیشرفت یک کشور درقبال رونق تولید است و امیدوار هستیم شعارهای دولت مبنی بر حمایت از تولید و تولیدکننده تحقق یابد.