اجرای طرح‌های پژوهشی متنوع در شرکت آلومینای ایران

باشگاه آلومینیوم- امروزه به دلیل رشد کسب‌وکارها و افزایش رقابت، تغییرات تکنولوژی و نوآوری‌ها با سرعت بالایی در حال شکل‌گیری هستند. از این رو، کشورهای پیشرفته کاملا به این درک رسیده‌اند که راز موفقیت پایدار در کسب‌وکارها، تحقیق و ایجاد نوآوری دائم است و با این حساب تمام کسب‌وکارها برای تداوم و حیات در عرصه رقابت، به فرایند تحقیق و توسعه نیاز دارند.

با توجه به قدیمی بودن تکنولوژی‌ها در معادن و صنایع (قبل از پیدایش عصر هوشمندی)، محدودیت‌های موجود در خصوص تامین انرژی‌های برق، گاز و آب و همچنین چالش‌ جدید قیمت‌های جهانی، اهمیت این موضوع را دو چندان می‌کند. بنابراین تخصیص بخشی از بودجه سازمان‌ها به این مهم، از جمله اصول ضروری رشد سازمان‌ها محسوب می‌شود. علاوه‌براین، مدیریت علمی نیز پدیده اجتناب‌ناپذیری است که امروزه سازمان‌های مختلف به طور گسترده ای با آن برای دستیابی به رقابت‌پذیری مواجه هستند و اگر این سیستم مدیریتی منجر به افزایش رقابت‌پذیری نشود، نتیجه‌ای جز نابودی سازمان در بر نخواهد داشت.

نقش واحدهای تحقیق و توسعه (R&D) به عنوان مغز سیستم، تغذیه تکنولوژیکی همگام با پیشرفت علم، دانش و خواسته‌های مدیریت است. اجرای فرایند تحقیق و توسعه، تاثیر مستقیمی بر نوآوری، بهره‌وری، کیفیت، سهم بازار و دیگر پارامترهای موثر بر افزایش توان رقابتی سازمان‌ها دارد. این فرایندها با ایده‌پردازی و فرضیه‌سازی آغاز شده و به دنبال آن تحقیق، کشف روش‌های مختلف برای توسعه محصول و عرضه خدمات انجام می‌شود؛ سپس فرایند پژوهشی به مرحله طراحی و توسعه می‌رسد.

واحد تحقیق و توسعه (R&D) شرکت آلومینای ایران از سال ۱۳۸۰ راه‌‎اندازی شده است و در سه بخش معدن، صنعت و بازار، نیازهای پژوهشی شرکت را پوشش می‌دهد. در حال حاضر کلیه فعالیت‌های پژوهشی شرکت از طریق واحد تحقیق و توسعه انجام می‌شود. بخش تحقیق و توسعه شرکت آلومینای ایران، همواره از حمایت مدیریت ارشد برخوردار بوده و حمایت‌های مالی قابل‌‌توجهی در این خصوص انجام شده است. ارتباط و حمایت از دانشگاه و مراکز پژوهشی و همکاری با شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان‌، از جمله وظایف اصلی واحد تحقیق و توسعه این شرکت به شمار می‌آیند. توسعه ارتباط موثر و سازنده با مراکز دانش محور موجب شده است تا شرکت آلومینای ایران به عنوان شرکت برتر در حوزه همکاری با دانشگاه‌ها در سال ۱۴۰۱ معرفی شود.

به طور کلی فعالیت‌های بخش تحقیق و توسعه شرکت آلومینای ایران با توجه به نیازهای پژوهشی، حول پنج محور شامل پروژه‌های بهبود (فرایندی و عملیاتی)، توسعه و تولید محصولات جدید با ارزش افزوده بالا (متنوع‌سازی سبد محصولات)، بهینه‌سازی مصارف انرژی و آب، بومی‌سازی مواد و قطعات مصرفی و انجام پروژه‌های زیست‌محیطی و خلق ارزش از باطله‌ها تعریف و انجام می‌شوند. هم‌اکنون بیش از ۲۰ پروژه پژوهشی با هزینه بالغ بر ۱۱۰ میلیارد ریال در شرکت آلومینای ایران در حال اجراست که این پروژه‌ها در قالب قراردادهای پژوهشی توسط دانشگاه‌ها، سازمان‎‌ها، مراکز پژوهشی و شرکت‌های دانش‌بنیان انجام می‌شوند .علاوه بر پروژه‌‎های پژوهشی، چندین پروژه دانشجویی در حال انجام است که در این زمینه نیز واحد تحقیق و توسعه شرکت، حمایت‌های خوبی از این پروژه‌ها داشته است و همکاری‌های لازم را با دانشگاه‌ها و دانشجویان کشور به عمل می‌آورد.

واحد تحقیق و توسعه (R&D) در شرکت آلومینای ایران، نیازهای پژوهشی را اواخر هر سال در حوزه‌های مختلف جمع‌آوری می‌کند و در کمیته راهبردی تحقیق و توسعه مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد . سپس بر اساس اهداف استراتژیک سازمان، پروژه‌های با اولویت بالا به عنوان طرح‌های پژوهشی سال آینده، انتخاب و از طریق سامانه ساتع به فراخوان گذشته می‌شوند. در این خصوص، پروپوزال بارگذاری شده در سامانه توسط تیم فنی و پژوهشی شرکت آلومینای ایران بررسی شده و پس از بازبینی و بررسی مجدد، مجری پروژه انتخاب و قرارداد پژوهشی با دانشگاه، مرکز پژوهشی و یا شرکت دانش‌بنیان منعقد می‌شود. در ادامه پروژه انتخاب شده مطابق شرح خدمات و برنامه زمان‌بندی مشخص شده در متن قرارداد، انجام خواهد شد. در پایان پس از بررسی گزارش نهایی و در صورتی که پروژه مورد نظر نتایج مثبت و توجیه فنی اقتصادی داشته باشد، با موافقت مدیریت ارشد شرکت وارد فاز عملیاتی می‌شود .

طی چند سال گذشته، طرح‌های پژوهشی مختلفی در شرکت آلومینای ایران انجام شده و در این زمینه، دستاوردهای چشمگیری نیز حاصل شده است. تولید هیدرات‌های ویژه (ریز دانه)، بازیابی سود از گل قرمز و نمک کربنات سدیم، جایگزینی پرس فیلترها به جای درام فیلترها در واحد گل قرمز، پیش‌فرآوری بوکسیت به روش واسطه سنگین، تولید بوهمیت (آلومینای پایه کاتالیست) از لیکور فرایند مجتمع آلومینای ایران در مقیاس پایلوت و بومی‌سازی فلوکولانت مصرفی، جداسازی آب از مازوت و بهبود و بهسوزی آن، تنها برخی از پروژه‌های پژوهشی موفق شرکت آلومینای ایران به شمار می‌آیند که تا به امروز وارد فاز اجرایی شده‌اند؛ علاوه‌براین، پروژه‌های افزایش ظرفیت آسیاب‌ها (از ۴۵ تن در ساعت به ۵۲ تن در ساعت)، بهینه‌سازی عملیات آتش‌باری در معادن بوکسیت جاجرم، گانو و معدن آهک، بازسازی، بوم‌شناختی و احیای معدن بوکسیت تاش، استقرار و کاشت گونه بومی در پایین‌دست سنگ‌شکن‌های معدن بوکسیت، از دیگر طرح‌های پژوهشی مجموعه بوده که از نتایج خوب آن‌ها در بخش عملیاتی استفاده شده است.

برگزاری رویداد تانا صنعت، یکی دیگر از اقدامات برجسته شرکت آلومینای ایران در سال جاری بود که با همکاری اداره کل صمت، پارک علم و فناوری و سپاه استان خراسان شمالی در مجتمع آلومینای جاجرم برگزار شد. در این رویداد، ۱۲ نیاز فناورانه شرکت با حضور شرکت‌های فناور، دانش‌بنیان و مراکز علمی و دانشگاهی، ارائه و منجر به انعقاد یک قرارداد و هفت تفاهم‌نامه همکاری شد. تانای صنعت شرکت آلومینای ایران از بین پنج رویداد تانای صنعت برگزار شده در سطح استان، به عنوان بهترین برگزیده شد و بازتاب بسیار خوبی را به همراه داشت.

یادداشت: محمدرضا خانی – مدیر تحقیق و توسعه شرکت آلومینای ایران