گره خوردن تقاضای جهانی کریولیت به تولید آلومینیوم در جهان

به گزارش باشگاه آلومینیوم به نقل از فلزات آنلاین و به نقل از روابط عمومی شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات، کریولیت یا تری‌ سدیم‌ هگزا‌فلوئورو آلومینیوم، یک نمک سدیم معدنی با فرمول شیمیایی Na₃AlF₆  است. این ماده به صورت پودر یا جامد کریستالی بی‌رنگ یا سفید بوده و با ترکیب فلوراید سدیم و فلوراید آلومینیوم، به عنوان یک الکترولیت در احیای آلومینا به فلز آلومینیوم، سنتز می‌شود و در طبیعت به صورت کریولیت معدنی وجود دارد. علاوه بر صنعت آلومینیوم، کاربرد کریولیت در صنایع ریخته‌گری، تولید مواد ساینده، شیشه و صنعت خودرو نیز مورد توجه است.

ترکیبات فلورین معدنی، نقش برجسته‌ای در صنعت آلومینیوم ایفا می‌کنند؛ به‌ طوری‌ که تولید آلومینیوم در مقیاس تجاری، اولین بار با معرفی کریولیت در پایان قرن نوزدهم امکان‌پذیر شد. صنعت آلومینیوم با مصرف دو کیلوگرم کریولیت به ازای تولید هر تن آلومینیوم، بزرگ‌ترین مصرف‌کننده کریولیت شناخته می‌شود؛ برآورد شده است در سال ۲۰۲۱، حدود ۱۳۵ هزار تن کریولیت در این صنعت مورد استفاده قرار گرفته باشد.

ذکر این نکته ضروری است که کریولیت خالص در دمای یک هزار و 12 درجه سانتی‌گراد ذوب می‌شود و می‌تواند اکسیدهای آلومینیوم را به اندازه کافی حل کند تا استخراج آسان آلومینیوم با الکترولیز امکان‌پذیر باشد. لازم به ذکر است از آنجایی که کریولیت مصنوعی از فلوریت ساخته شده است، گرد و غبار این ماده، چشم و پوست را تحریک می‌کند و استنشاق آن موجب آسیب به بینی، دهان و ریه‌ها می‌شود که از معایب این ماده معدنی به شمار می‌رود.

افزایش صادرات کریولیت در پی افزایش تولید آلومینیوم

صادرات جهانی کریولیت در بازه زمانی سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱، در نمودار ۱ مورد بررسی قرار گرفته است. مطابق با این نمودار، میزان صادرات جهانی کریولیت سنتز شده در سال ۲۰۲۱، حدود ۱۱۰ هزار تن برآورد شده است که کانادا با در اختیار داشتن ۲۱ درصد از سهم بازار، بزرگ‌ترین تولیدکننده و صادرکننده کریولیت در جهان شناخته می‌شود و میزان صادرات آن با رشد سالانه حدود ۵ درصدی، از حدود ۱۳ هزار و 500 تن در سال ۲۰۱۲، به حدود ۲۲ هزار و 700 تن در سال ۲۰۲۱ رسیده است. ایالات متحده آمریکا، ۹۹ درصد از سهم صادرات کانادا را در اختیار داشته است و بزرگ‌ترین‌ مقصد صادراتی این کشور به شمار می‌رود.

پس از کانادا، چین و نروژ، هر یک به ترتیب با در اختیار داشتن ۱۹ درصد و ۱۲ درصد از سهم بازار، در جایگاه دوم و سوم کشورهای صادرکننده در جهان قرار دارند که میزان صادرات چین با کاهش سالانه حدود ۱ درصدی، از حدود ۲۱ هزار و 700 تن در سال ۲۰۱۲، به حدود ۲۰ هزار و 500 تن در سال ۲۰۲۱ رسیده است و کشورهای مالزی و هند، بزرگ‌ترین مقاصد صادراتی آن به شمار می‌روند. همچنین میزان صادرات نروژ طی این بازه زمانی، با رشد سالانه حدود ۷ درصدی، از حدود ۶ هزار و 300 تن، به حدود ۱۲ هزار و 900 تن رسیده است.

همان طور که در نمودار ۱ قابل مشاهده است، میزان صادرات کریولیت طی سال‌های‌ ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴، با افزایش ۳۰ هزار تنی روبه‌رو بوده که دلیل عمده آن، رشد مصرف و تقاضای جهانی آلومینیوم به عنوان بزرگ‌ترین صنعت مصرف‌کننده کریولیت بوده است اما مشکلات تولید در کشور کانادا به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده کریولیت در جهان، منجر به کاهش صادرات این کشور و در نهایت کاهش صادرات جهانی کریولیت در سال ۲۰۱۵ شده است که با مرتفع شدن این مشکلات در سال ۲۰۱۶، صادرات کریولیت با روند افزایشی مواجه شد.

از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹، بازار آلومینیوم به شدت تحت تاثیر تحریم‌های اداره کنترل دارایی‌های آمریکا و همچنین جنگ‌ تجاری چین و آمریکا و به واسطه این جنگ تجاری، تحت تاثیر افزایش تعرفه‌های واردات در این کشورها قرار گرفت که نتیجه موارد ذکر شده، موجب بالا رفتن قابل‌ توجه قیمت‌ها و کاهش صادرات جهانی کریولیت شد. با رفع و کاهش مشکلات تجاری یاد شده، در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، مصرف و تقاضای کریولیت به دنبال تولید آلومینیوم در جهان افزایش یافت.

تولید قابل‌ توجه آلومینیوم آمریکا؛ محرک واردات کریولیت

نمودار ۲ نشان دهنده واردات جهانی کریولیت در بازه زمانی سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ است. با توجه به این نمودار، میزان واردات جهانی کریولیت سنتز شده در سال ۲۰۲۱، حدود ۱۰۶ هزار تن بوده است که آمریکا با در اختیار داشتن ۲۹ درصد از سهم بازار، بزرگ‌ترین واردکننده کریولیت سنتز شده در جهان در سال ۲۰۲۱ محسوب می‌شود.

میزان واردات آمریکا با ۲۱ درصد رشد سالانه، از حدود چهار هزار و 400 تن در سال ۲۰۱۲، به حدود ۳۰ هزار و 400 تن در سال ۲۰۲۱ رسیده است که کشورهای مکزیک و کانادا، بزرگ‌ترین مبادی وارداتی این کشور بوده‌اند. لازم به ذکر است که آمریکا در لیست بزرگ‌ترین کشورهای تولیدکننده آلومینیوم بوده است و شرکت‌هایی از جمله آلومینیوم آلکوآ در این کشور قرار دارد که یکی از شرکت‌های بزرگ تولیدکننده این فلز در جهان به‌ شمار می‌رود.

پس از آمریکا، کشورهای مالزی و برزیل، هر یک به ترتیب با در اختیار داشتن ۱۶ درصد و ۶ درصد از سهم بازار واردات جهان، در جایگاه دوم و سوم قرار دارند که میزان واردات مالزی با ۴۰ درصد رشد سالانه، از حدود ۵۰۰ تن در سال ۲۰۱۲، به حدود ۱۶ هزار و 700 تن در سال ۲۰۲۱ رسیده است و چین، ۹۸ درصد از بازار آن را در اختیار داشته و بزرگ‌ترین مبدا وارداتی مالزی به شمار می‌رود. همچنین میزان واردات برزیل در بازه‌ی زمانی ذکر شده، با ۸ درصد کاهش سالانه، از حدود ۱۴ هزار و 500 تن، به حدود ۶ هزار و 600 تن رسیده است که استرالیا و کانادا، بزرگ‌ترین مبادی وارداتی آن به شمار می‌روند.

تاثیر صنعت آلومینیوم کشورهای آمریکای لاتین بر واردات کریولیت

همان‌ طور که گفته شده است، طی سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵، افزایش تقاضا در صنعت آلومینیوم، علت افزایش تجارت و در نهایت افزایش واردات کریولیت در جهان بوده است اما مشکلات تولید در صنعت آلومینیوم در کشورهای آمریکای لاتین، منجر به کاهش تقاضا و در نتیجه کاهش واردات جهانی کریولیت، در سال ۲۰۱۶ شد که مرتفع شدن آن در سال ۲۰۱۷، منجر به افزایش دوباره واردات کریولیت در جهان شده است. همچنین شایان ذکر است که مشکلات تجاری و افزایش عرضه داخلی کریولیت در کشورهای واردکننده در سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰، منجر به کاهش واردات جهانی کریولیت طی این سال‌ها شده که رفع مشکلات تجاری در سال ۲۰۲۱ منجر به افزایش مجدد واردات کریولیت در سال مذکور شده است.