بومی‌سازی، میانبری برای تولیدکنندگان

به گزارش باشگاه آلومینیوم، محمدرضا رحمانی در گفت‌وگو با فلزات آنلاین بیان کرد: این مجموعه فعالیت خود را از سال ۱۳۸۲ با تولید قطعات مورد استفاده در آبیاری ویل‌موو، به روش‌های سنتی ریخته‌گری آغاز کرد اما با گذشت زمان و کاهش مصرف این قطعات، به دلیل افزایش محبوبیت آبیاری کلاسیک ثابت، مجموعه الوند مکش نیز سبد محصولات خود را توسعه داد. همچنین این شرکت طی سال‌های فعالیت خود، موفق به اخذ‌ تاییدیه از سوی وزارت جهاد کشاورزی شد. لازم به ذکر است که افراد بسیاری در زمینه تولید این قطعات گام برداشتند اما آن‌طور که باید عملکرد خوبی را از خود ارائه ندادند؛ به همین دلیل شرکت الوند مکش اولین تولیدکننده آبپاش به صورت حرفه‌ای در ایران بوده که نزدیک به ۲۰ نوع آبپاش را تولید می‌کند. این مجموعه با توجه به مصارف قطعات، از آلیاژ‌های مختلف آلومینیوم برای ریخته‌گری استفاده می‌کند؛ به عنوان مثال یک نوع آبپاش تماما از آلومینیوم ساخته شده و نیاز به عملیات سخت‌کاری دارد و یا یک قطعه به نام رایزر که وظیفه انتقال آب به آبپاش را دارد، از شمش آلومینیوم با آلیاژ ۶۰۶۳ ساخته شده و نیاز به عملیات سخت‌کاری ندارد. لازم به ذکر است که این مجموعه برای تولید محصولات ریختگی خود از روش‌های دایکست‌، ماسه‌ای و ریژه بهره می‌برد؛ به عنوان مثال زمانی که یک قطعه باید از سختی بالایی برخوردار باشد، به جای ریخته‌گری با دستگاه دایکست از روش‌های ماسه‌ای و ریژه استفاده می‌کنیم. همچنین شرکت الوند مکش تمام خدمات ماشین‌کاری و مونتاژ قطعات را نیز انجام می‌دهد.

وی به مقایسه آبیاری ویل‌موو و آبیاری کلاسیک ثابت پرداخت و گفت: با واردات دستگاه‌های آمریکایی، روش آبیاری ویل‌موو در ایران رواج یافت؛ سازوکار آن بدین صورت است که این سیستم از شاخه‌های ۱۲ متری که متصل به یک چرخ بزرگ هستند تشکیل شده و به کمک یک اپراتور و یا یک موتور بنزینی به گردش در آمده و زمین‌های کشاورزی را آبیاری می‌کند. به دلیل موقعیت جغرافیایی ایران و وزش باد، اغلب اوقات لوله‌های آبیاری ویل‌موو دچار تغییر جهت و تاب خوردگی می‌شدند؛ همین موضوع باعث شد تا آبیاری کلاسیک ثابت که آسان‌تر از آبیاری ویل‌موو است جای آن را بگیرد. در آبیاری کلاسیک ثابت، لوله‌ها زیر زمین کار گذاشته شده و انشعاباتی از آن‌ها با فاصله ۱۸ تا ۲۰ متر که متصل به یک شیر خودکار هستند، محدوده مورد نظر را آبیاری می‌کنند؛ میزان عمق کارگذاری لوله‌ها و انشعاباتی که به سطح زمین راه دارند، از ۲۰ تا ۴۰ سانتی‌متر با توجه به آب و هوای هر منطقه (سردسیر و گرمسیر) متغییر است. همچنین آبیاری کلاسیک، ثابت بوده و کشاورزان یک بار برای راه‌اندازی آن محتمل هزینه می‌شوند که تا ۲۰ سال برای آن‌ها کارایی دارد اما در روش ویل‌موو هر ساله باید سیستم آبیاری جمع و مجددا متصل شود. لازم به ذکر است که در گذشته شیر‌های خودکار از آلومینیوم ساخته می‌شدند اما افزایش قیمت آلومینیوم و سرقت آن‌ها، باعث شد تا شیر‌های خودکاری از جنس پلیمر وارد بازار شوند.

چاله‌های مسیر تولید

مدیرعامل شرکت الوند مکش در رابطه با مشکلاتی که تولیدکنندگان در مسیر تولید با آن‌ها مواجه هستند، عنوان کرد: به دلیل اینکه تولیدکنندگان برای تولید این آبپاش‌ها به طور عمده از آلومینیوم و برنج استفاده می‌کنند، افزایش قیمت آن‌ها موضوعی دردسرساز است. به عنوان مثال قیمت برنج در سال گذشته ۱۷۰ هزار تومان به ازای هر کیلو‌گرم بود که اکنون به حدود ۳۰۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم افزایش یافته است؛ البته در یک برهه زمانی قیمت برنج به ۴۰۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم هم رسید. تولیدکنندگان به دلیل وجود رقیب در بازار و برای حفظ مشتریان خود، امکان افزایش قیمت محصول نهایی به صورت روزانه همزمان با افزایش قیمت مواد اولیه را ندارند و این کار را هر ۶ ماه یک بار انجام می‌‌دهند؛ همین موضوع باعث شده تا زمانی که مشتری محصولی را پیش‌خرید می‌کند، با افزایش قیمت مواد اولیه تنها تولیدکننده متضرر ‌شود. همچنین به دلیل اینکه این محصولات مصرفی نیستند، کشاورزان برای اینکه هزینه کمتری متحمل شوند، نوع پلاستیکی این قطعات را خریداری می‌کنند. به همین دلیل با توجه به شرایط اقتصادی و وضعیت معیشتی مردم، میل مشتریان به خرید محصولات آلومینیومی و برنجی کاهش یافته و آبپاش‌های پلاستیکی ساخت کشور ترکیه مورد استقبال قرار گرفته‌اند. در صورتی که عمر مفید این آبپاش‌های پلاستیکی یک سال و عمر مفید آبپاش‌های فلزی سه سال است که بعد از تعمیرات جزئی تا ۱۰ سال دیگر هم از کارایی لازم برخوردارند.

رحمانی در همین راستا ادامه داد: خوشبختانه تاکنون موردی پیش نیامده که افرادی به دنبال کپی‌برداری از برند ما باشند اما مسئله دیگری که برای تولیدکنندگان مشکل‌ساز شده، کارگاه‌های ریخته‌گری غیرمجاز هستند. این کارگاه بدون توجه به نوع آلیاژ‌ها و کاربرد قطعات، محصولات بی‌کیفیتی را تولید می‌کنند که نسبت به محصولات مرغوب قیمت پایین‌تری دارند؛ متاسفانه بازار مصرف تولیدکنندگان محصولات باکیفیت، به دلیل تمایل مشتریان به خرید این کالا‌ها دچار رکود شده و نهاد‌های بالادستی نیز هیچ اقدامی در این خصوص انجام نمی‌دهند.

کیفیت خط قرمز ماست!

وی با اشاره به اینکه تولید محصولات باکیفیت برای این مجموعه در اولویت قرار دارد، تصریح کرد: این مجموعه بدون توجه به افزایش و یا کاهش تعداد مشتریان، ذره‌ای از خط قرمز‌های خود، یعنی تولید محصولات باکیفیت عقب‌نشینی نمی‌کند؛ به همین دلیل استفاده از مواد اولیه مرغوب و استاندار‌های بالا برای تولید محصولات، باعث مطرح شدن برند این شرکت در بازار‌های داخلی و حضور آن‌ به طور غیرمستقیم در بازار‌های صادراتی شده است. بازرگانان با خرید محصولات از ما، آن‌ها را به کشور‌های همسایه و آسیایی همچون عراق، افغانستان، تاجیکستان، ازبکستان و سوریه صادر می‌کنند. لازم به ذکر است که شرکت الوند مکش عضو پارک علم و فناوری استان همدان بوده که در مسیر تبدیل شدن به یک شرکت دانش‌بنیان است. همچنین این مجموعه موفق به تولید محصولاتی مشابه با نمونه خارجی با کیفیتی بالاتر و بومی‌سازی برخی ماشین‌آلات و تجهیزات خط تولید شده است. در یک برهه زمانی به دلیل قیمت پایین محصولات خارجی، واردات در این زمینه بسیار رواج داشت اما اکنون به دلیل تولید محصولاتی باکیفیت که با شرایط آب و هوایی ایران سازگارند و قیمت پایین‌تر، واردکنندگان امکان رقابت با تولیدکنندگان داخلی را ندارند؛ به عنوان مثال قیمت یک آبپاش ایرانی حدود یک میلیون تومان و قیمت یک آبپاش اتریشی و ایتالیایی پنج میلیون تومان است. در حال حاضر در این مجموعه ۵۰ نفر مشغول به فعالیت هستند که با انجام طرح‌های توسعه‌ای و احداث سوله‌ای به مساحت دو هزار متر، حدود ۴۰ تا ۵۰ نفر دیگر به کارکنان شرکت الوند مکش افزوده خواهند شد.

مدیرعامل شرکت الوند مکش با بیان اینکه این صنعت از نظر مسائل زیست‌ محیطی با چالشی مواجه نیست، اظهار کرد: خوشبختانه این صنعت هیچ آلودگی را به محیط زیست وارد نکرده و پسماند بالایی را تولید نمی‌کند؛ همچنین این صنعت جزو صنایع آب‌بر محسوب نشده و این مجموعه از گاز به عنوان سوخت برای ذوب فلزات استفاده می‌کند. البته در اینجا باید به نکته‌ای اشاره کنم که استفاده از کوره‌های القایی برای تولید قطعاتی که حجم بسیار بالایی دارند به صرفه بوده و شرکت الوند مکش برای تولید قطعات خود از بوته‌های چدنی و گرافیتی استفاده می‌کند. از بوته‌های گرافیتی برای ذوب برنج و از بوته‌های چدنی برای ذوب آلومینیوم بهره می‌بریم؛ به دلیل اینکه نقطه ذوب برنج با نقطه ذوب بوته‌های چدنی یکسان است، برای اینکه کیفیت مذاب کاهش نیابد از بوته‌های گرافیتی برای ذوب برنج استفاده می‌کنیم. البته در گذشته برای ذوب آلومینیوم هم از بوته گرافیتی استفاده می‌کردیم اما در حال حاضر به دلیل افزایش قیمت این کالای وارداتی و کمیاب شدن آن که یکی از مشکلات ریخته‌گران است، برای ذوب آلومینیوم از بوته چدنی استفاده می‌کنیم.

مشکل کمبود مواد اولیه نیست

رحمانی در خصوص آینده صنعت ریخته‌گری، خاطرنشان کرد: ریخته‌گری یک صنعت مادر بوده و نمی‌توان آینده صنعت کشور را بدون وجود آن تصور کرد زیرا در تمام صنایع و ماشین‌آلات، به طور واضح ردپای صنعت ریخته‌گری وجود دارد؛ به همین دلیل اگر صنعت ریخته‌گری هر کشوری قدرتمند‌‌ باشد، صنعت آن کشور از شرایط بهتری برخوردار خواهد بود. گفتنی است که با کنترل قیمت مواد اولیه، آینده صنعت ریخته‌گری بسیار روشن خواهد بود. البته هدف‌گذاری تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن شمش آلومینیوم که همه منتظر تحقق آن‌ هستند، کمکی به کاهش قیمت‌ها نخواهد کرد زیرا اساسا مشکل، کمبود مواد اولیه نیست؛ مشکل اصلی در نحوه توزیع، وجود اشکالاتی در نظام عرضه و تقاضا، نوسان قیمت دلار و وجود واسطه‌گران در بازار است که باعث افزایش قیمت شمش آلومینیوم می‌شوند.