اینجا موبایل‌ها و ساعت‌ها از کار می‌افتند

سلامت کارگران یکی از اصول اولیه کار در محیط‌های کاری سخت و زیان‌آور کارخانه‌هایی است که به‌طور عمده واحد ذوب و احیا دارند. کار در شرایط گرما و رطوبت شدید که گرمای کوره‌ها نیز آن را تشدید می‌کند باعث می‌شود کار برای کارگران سخت‌تر و همراه با مخاطراتی باشد.

در این میان کارخانه‌های آلومینیوم‌سازی با توجه به اینکه از برق با ولتاژ بالا و میدان مغناطیسی قوی برای احیا استفاده می‌کنند این مخاطرات بیشتر است و باید دید چگونه این مخاطرات مدیریت و کنترل می‌شوند. میدان مغناطیسی اطراف کوره‌های ذوب آلومینیوم بر هر دستگاه الکترونیکی تاثیر منفی گذاشته و باعث از کار افتادن گوشی‌های تلفن همراه، ساعت‌ها، دوربین‌های عکاسی و فیلمبرداری و... می‌شود. میدان‌های مغناطیسی اطراف کوره‌ها به همراه غبار و گازهای سمی که در روند تولید آلومینیوم‌سازی ایجاد می‌شود تا چه حد بر سلامت افرادی که در این بخش کار می‌کنند، تاثیرگذار است؟ اگرچه در صنایع بزرگ استانداردهای زیست‌محیطی به‌صورت بهتر و کامل‌تری رعایت می‌شود، پیگیری نحوه کنترل و مدیریت این آلاینده‌ها و مخاطرات محیطی بر کارگران دستمایه گزارش امروز ماست.

تولید با کمترین آلودگی

تمام بخش‌های تولیدی و صنعتی تا حدی در محیط‌زیست و محل کار آلودگی ایجاد می‌کنند و این موضوع تا حدی گریزناپزیر و غیرقابل اجتناب است اما آنچه موجب می‌شود میزان آلایندگی‌ها تا حد قابل‌توجهی کاهش یابد استفاده از فناوری‌های جدید است تا بدین وسیله میزان خروجی آلاینده‌ها کاهش یابد. از سوی دیگر آموزش‌هایی که به کارکنان بخش‌های تولیدی داده می‌شود و استفاده از وسایل ایمنی که باید به‌طور مستمر در اختیار کارگران قرار بگیرد از دیگر مواردی است که سلامت کارگران را تامین می‌کند.

رهبر کرمی، رئیس «اچ‌اس‌ای» سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی درباره ایمنی در محیط‌کار کارخانه‌های آلومینیوم‌سازی می‌گوید: در سال‌های اخیر کارخانه‌های آلومینیوم‌سازی موفق شده تا حد زیادی ایمنی را در محیط‌کار حکمفرما کند.

وی می‌افزاید: با توجه به استفاده از دستگاه‌های فیلتر شده میزان گرد و غبار در محیط‌کار تا حد زیادی کاهش یافته است و در کنار آن برنامه‌های خوبی برای آموزش کارگران، تغذیه مناسب، معاینات ماهانه و استفاده از وسایل ایمنی فردی در نظر گرفته شده است.

وی خاطرنشان می‌کند: با دستگاه‌های جدیدی که در کارخانه‌های آلومینیوم‌سازی نصب شده تا ۹۸ درصد از میزان آلودگی‌های محیط‌زیستی و محل‌کار کاهش یافته که بر این اساس علاوه‌بر کاهش اثرات آلودگی‌ها، کار افراد هم سبک‌تر شده و کمتر با کارهای یدی سنگین در ارتباط هستند.

وی تصریح می‌کند: در واقع هرقدر دستگاه‌هایی با فناوری بالاتر مورد استفاده قرار گیرد به همان نسبت سلامت افراد بیشتر تامین می‌شود البته کار تولیدی در هر صورت مقداری آلودگی چه در محیط‌زیست و چه در محیط کار ایجاد می‌کند اما باید به‌وسیله فناوری‌های برتر و روش‌های مناسب امنیتی این میزان را تا جایی که امکان دارد کاهش داد.

کرمی می‌افزاید: سلامت کارکنان، بهداشت کار، نور، تهویه و آموزش‌های گروهی و فردی ازجمله مسائل مهمی است که باید در کارخانه‌های تولیدی مورد توجه قرار گیرد و افراد فشار کمتری را متحمل شوند.

وی عنوان می‌کند: هر گونه کار تولیدی و صنعتی باید به گونه‌ای انجام شود که شاهد کمترین آلودگی در محیط کار و محیط‌زیست باشیم، استفاده از انرژی پاک، بهداشت محیط کار و آموزش از مهم‌ترین اهدافی است که در بخش «اچ‌اس‌ای» وزارت صنعت، معدن و تجارت پیگیری می‌شود.

کرمی درباره اثرات میدان‌های مغناطیسی اطراف کوره‌ها برق بر سلامت کارکنان بیان می‌کند: در تولید آلومینیوم برق با ولتاژ بالایی مورد استفاده قرار می‌گیرد اما با کنترل‌ها و آزمایش‌های گوناگونی که در این زمینه انجام‌شده، مشخص شده، که برق مورد استفاده تاثیری بر سلامت کارگران این بخش از تولید ندارد.

۵ واحد پیشرفته کنترل آلودگی

علی سامانی، مدیر ایمنی، بهداشت و محیط‌زیست آلومینیوم المهدی درباره تاثیر میدان‌های مغناطیسی اطراف کوره‌های ذوب در واحد آلومینیوم‌سازی المهدی می‌گوید: از آنجایی که فلز آلومینیوم از طریق الکترولیز و با جریان بالای برق تولید می‌شود بدین واسطه در سالن‌های احیای آلومینیوم، میدان مغناطیس ایجاد می‌شود.

وی می‌افزاید: با این حال شدت مغناطیسی ایجاد شده بستگی به طراحی خطوط و میزان جریان برق مصرفی دارد؛ به عنوان مثال این میزان در خطوط یک و ۲آلومینیوم المهدی حدود ۲۵ تا ۳۵ میلی تسلا اندازه‌گیری شده، در ضمن حد مجاز میدان مغناطیسی ۶۰ میلی تسلا است.

وی خاطرنشان می‌کند: این پارامتر در سالن‌های احیای المهدی زیرحد مجاز است و با وجود این با کاهش زمان حضور متصدیان مربوط در این خطوط، از ایجاد عوارض احتمالی جلوگیری می‌شود.

وی درباره گازهای منتشرشده در کارخانه‌های آلومینیوم‌سازی بیان می‌کند: گازها و ذرات حاصل از فرآیند تولید شامل «SOX» و «HF CO۲» بوده که در بخش «اف‌تی‌پی» مستقر در سالن‌های احیای آلومینیوم در یک چرخش هدفمند بازیافت شده و جذب پودر آلومینای موجود در سیلوهای تعبیه شده در بالای سالن‌های احیا شده و پس از آن به عنوان مواد افزودنی در دیگ‌های احیا استفاده می‌شود.

وی تصریح می‌کند: به هر حال اندک گاز و ذرات خروجی نیز همواره درحد مجاز و استاندارد بوده و براساس طرح خود اظهاری سازمان محیط‌زیست مورد پایش آنلاین قرار می‌گیرد اندازه‌گیری گازها و ذرات خروجی از دودکش‌های خطوط تولید را به‌عنوان یک الزام راه‌اندازی و لینک آن را به اداره کل محیط‌زیست استان برقرار کردیم.

سامانی اظهار می‌کند: بخش آندسازی آلومینیوم المهدی نیز با ۵ واحد پیشرفته کنترل آلودگی، تامین‌اند مصرفی در خطوط یک و دو را برعهده دارد. این واحد بزرگ با وجود تجهیزات کنترل آلودگی کمترین میزان انتشار گازها و ذرات را در محیط پیرامونی خود داشته و مطابق کنترل‌های انجام شده به‌وسیله شرکت‌های معتمد محیط‌زیست مقادیر گازهای خروجی از آن همواره بسیار کمتر از حد مجاز است.

وی تصریح می‌کند: درباره لوازم ایمنی فردی کارکنان مطابق فرآیند شناسایی و ارزیابی خطرات ایمنی و بهداشتی و شرایط محیطی و فردی شاغلان در ایستگاه‌های کاری مربوط نوع و میزان تجهیزات تعیین و در مقاطع زمانی معین در اختیار افراد قرار می‌گیرد.

۸ ساعت کار، ۵ روز استراحت

شهرام نیک‌منش، مدیر محیط‌زیست و انرژی آلومینیوم‌سازی ایران (ایرالکو) می‌گوید: در کارخانه‌های آلومینیوم‌سازی میدان مغناطیسی حاصل از برق وجود دارد که براساس استانداردهای جهانی طراحی شده‌اند بنابراین مشکلی برای سلامتی افراد ایجاد نمی‌کنند در این‌باره آزمایشات گوناگونی هم انجام شده و نتیجه ثابت کرده که لطمه‌ای به سلامت کارکنان نمی‌زند.

وی درباره تولید گازهای سمی نیز می‌افزاید: در کارخانه‌های آلومینیوم‌سازی گاز سمی تولید نمی‌شود زیرا براساس استانداردهایی که مشخص شده فقط «اچ‌اس» و «داست» تولید می‌شود که میزان آن زیر استاندارد بوده و حدود ۱۰برابر کمتر از استانداردهای تعیین شده است. وی تاکید می‌کند: کوره‌های گازسوز که با گاز کار می‌کنند فقط دیگ‌های احیا هستند که ۱۰ برابر زیراستاندارد آلودگی ایجاد می‌کنند.

نیک منش اظهار می‌دارد: کار یدی با کار الکترونیک تفاوت دارد. در کارهای الکترونیکی نیاز به تمرکز فوق‌العاده‌ای است ولی برای جلوگیری از بروز حوادث راهکارهایی در نظر گرفته شد که افراد باید آنها را رعایت کنند.

مدیر محیط‌ زیست و انرژی ایرالکو می‌افزاید: ۲۰ نوع لوازم حفاظتی در اختیار افراد قرار می‌گیرد که ازجمله می‌توان به ماسک، دستکش نسوز، پیش‌بند نسوز، لباس کار، کلاه ایمنی و سایر موارد که همه برای جلوگیری از بروز حوادث در نظر گرفته شده است، اشاره کرد چراکه حفاظت از سلامت و جان کارگران از اولویت زیادی برخوردار است.

وی خاطرنشان می‌کند: در تمام کارخانه‌های آلومینیوم‌سازی دنیا این اقدامات پیشگیرانه انجام می‌شود چراکه لوازم ایمنی در واقع جزئی از خود کار محسوب می‌شود و بدون استفاده از آنها نمی‌توان کار را پیش برد.

شهرام نیک‌منش می‌گوید: سیستم‌های جدیدی که درحال‌حاضر به‌کار می‌روند به خاطر اینکه بیشتر اتوماسیون شده‌اند مشکلات کمتری ایجاد می‌کنند چراکه بسیاری از کارها به‌وسیله دستگاه انجام می‌شود.

وی تصریح می‌کند: در سال‌های اخیر تلاش شده فناوری‌هایی جدید جایگزین قدیمی‌ها شود تا بدین وسیله هم تا حد زیادی از میزان آلودگی کاسته شده و هم کارها با سرعت بیشتری انجام شود.

وی می‌افزاید: کارگران مورد حمایت کامل واحد ایمنی، بهداشت و محیط‌زیست مجموعه «اچ‌اس‌ای» قرار دارند و تمام لوازم حفاظت فردی افراد مهیا شده و بین ۶ ماه تا چند ماه زمان استفاده دارند و مدام لوازم نو در اختیار افراد قرار می‌گیرد تا ایمنی آنها حفظ شود.

وی درباره شیفت کاری افراد بیان می‌کند: کارگران دو گروه صبح کار و دو گروه ظهر کار و دو گروه شب کار هستند و ۵ روز استراحت دارند. درواقع هر شیفت ۸ساعت است اما در عمل ۳ تا ۴ ساعت کار می‌کنند و میان کار استراحت دارند. یعنی کارشان «شیفت-استراحتی» است. چراکه جزو کارهای سخت و زیان‌آور محسوب می‌شود به همین دلیل ۲۰ ساله بازنشسته می‌شوند.

نیک منش عنوان می‌کند: حقوق افراد هم براساس نوع کار آنها تغییر می‌کند یعنی هرچه کار زیان‌آورتر بوده و سخت‌تر باشد افراد از حقوق و مزایای بیشتری برخوردار می‌شوند در این کارخانه مزایایی کارگاه احیا بیش از سایر قسمت‌هاست زیرا در این بخش نوع کار افراد فرق می‌کند.